Czy kolor wpływa na smak? Zaskakujące wyniki międzynarodowego badania napojów
Czy kolor napoju może zmienić sposób, w jaki go smakujemy? Nowe badania ujawniają, że konsumenci z różnych krajów przypisują tym samym napojom zupełnie inne smaki – tylko na podstawie ich barwy. Jakie kolory najczęściej kojarzymy ze słodyczą, a jakie z kwaśnością?
Międzynarodowe badanie opublikowane w 2025 roku w British Food Journal wskazuje, że wygląd napoju – zwłaszcza jego kolor – ma znaczący wpływ na to, jak postrzegamy jego smak. W badaniu uczestniczyli dorośli konsumenci z Polski, Włoch i Maroka, którym podano identyczne napoje różniące się wyłącznie kolorem: czerwonym, pomarańczowym i żółtym.
Celem eksperymentu było zbadanie subiektywnej oceny smaku – słodkiego, kwaśnego, gorzkiego lub słonego – w zależności od koloru napoju. Mimo że skład napojów był niezmienny, uczestnicy przypisywali im różne smaki, sugerując się jedynie barwą.
Żółty napój postrzegany jako kwaśny
Badanie wykazało, że kolor żółty był najczęściej kojarzony z kwaśnym smakiem – tak oceniło go aż 54 proc. badanych. Szczególnie wyraźnie ten wzorzec zaznaczył się wśród respondentów z Polski i Maroka. Tymczasem uczestnicy z Włoch interpretowali żółty napój częściej jako gorzki lub słony.
Z kolei napoje w kolorze czerwonym były najczęściej uznawane za słodkie. W Polsce ten kolor kojarzył się głównie z cukrem, natomiast we Włoszech pojawiły się również skojarzenia z goryczą. Pomarańczowy napój miał bardziej zróżnicowaną interpretację – Polacy wskazywali zarówno na smak słodki, jak i kwaśny, Włosi – głównie słodki, a Marokańczycy dopuszczali wszystkie warianty: słodki, kwaśny i słony.
Kolory napojów a oczekiwania konsumentów
Zgodnie z analizą, wygląd napoju kształtuje oczekiwania konsumentów, co przekłada się na ich doświadczenia smakowe. Kolor może więc działać jak sugestia, która wpływa na postrzeganie smaku, nawet jeśli ten faktycznie się nie zmienia.
Wcześniejsze badania przeprowadzone wśród fińskich respondentów potwierdzają te zależności. Uczestnicy oceniali sześć napojów o różnych barwach pod kątem przyjemności, słodyczy, kwaśności oraz wrażeń zdrowotnych. Wyniki ponownie pokazały dominację koloru żółtego jako symbolu kwaśności oraz czerwonego i pomarańczowego jako barw kojarzonych ze słodyczą. 34 proc. badanych wskazało napoje czerwone i pomarańczowe jako najsłodsze.
Intensywność koloru wpływa na smak
Analiza wykazała również, że intensywność koloru może wpływać na percepcję aromatu i słodyczy. Im bardziej nasycony kolor, tym częściej oceniany jest jako bardziej słodki i aromatyczny. Badacze zauważyli, że dodatek odpowiedniego aromatu – np. mango – może zwiększyć odczuwaną słodycz bez konieczności dodawania cukru.
Wyniki sugerują, że kolor oraz związane z nim skojarzenia smakowe mają wpływ na decyzje konsumenckie i mogą motywować do częstszego sięgania po napoje. Może to mieć znaczenie w kontekście wyrobienia nawyku regularnego nawodnienia.
Jednym z najbardziej interesujących wniosków badania jest wpływ kultury i kraju pochodzenia na interpretację smaków. Ten sam kolor napoju może być odbierany w zupełnie inny sposób przez konsumentów w różnych częściach świata. Jak wskazuje badanie, Polacy skłonni są postrzegać czerwone napoje jako słodkie, a żółte jako kwaśne. Włosi częściej przypisują czerwieni smak gorzki, a żółci – gorzki lub słony. Z kolei Marokańczycy prezentują najbardziej zróżnicowane podejście – np. pomarańczowy napój może mieć dla nich smak słodki, kwaśny lub słony.
Wyniki wskazują również na różnice w postrzeganiu smaku w zależności od płci. Kobiety częściej niż mężczyźni kojarzyły kolor czerwony ze smakiem słodkim. Może to oznaczać, że odczucia smakowe wywoływane przez kolor są nie tylko zróżnicowane kulturowo, ale też płciowo.
