Powstała farba zwalczająca niebezpieczne patogeny

Farba przeciwdrobnoustrojowa może sprawić, że ściany budynków będą wolne od patogenów. Nowa farba zabija grzyby, bakterie i wirusy, w tym MRSA i COVID-19 i niesie nadzieję na bezpieczniejsze przestrzenie publiczne.

Nowa farba to dzieło naukowców z Wydziału Farmacji Uniwersytetu w Nottingham. Badacze wzbogacili ją o chloroheksydynę, sprawdzony środek antyseptyczny. Farbę można stosować na tworzywach sztucznych i metalach i aktywuje się po wyschnięciu. Naukowcy mają nadzieję, że ich farba znajdzie zastosowanie zwłaszcza w szpitalach, w transporcie publicznym, a nawet w sektorze kosmicznym, pomagając w walce z ciągłym zagrożeniem infekcji i opornością na antybiotyki.

Wyniki oraz opis badań ukazał się na łamach pisma „Scientific Reports” (DOI: 10.1038/s41598-025-90465-7).

Farba przeciwdrobnoustrojowa

Chloroheksydyna, którą badacze dodali do swojej farby, wykorzystywana jest do odkażania skóry przed zabiegiem chirurgicznym, czy do odkażania samych narzędzi chirurgicznych. Rzadziej do odkażania ran. Jest też składnikiem niektórych płynów do płukania jamy ustnej, bo dobrze sobie radzi z bakteriami próchnicotwórczymi. Stosowana jest również w kremach do leczenia trądziku lub gronkowcowych zakażeń skóry. No i od teraz w farbie.

Farba z chloroheksydyną zaprojektowana w celu eliminacji szkodliwych mikrobów na różnych powierzchniach spełnia swoje zadanie i skutecznie zabija niebezpieczne bakterie i wirusy, co badacze sprawdzili w testach. Radzi sobie z patogenami grypy i COVID-19 a także z trudnymi do zabicia, opornymi na antybiotyki drobnoustrojami, takim jak MRSA, czyli gronkowcem złocistym opornym na metycylinę.

Naukowcy z Uniwersytetu w Nottingham w badaniach współpracowali z brytyjskim producentem farb, firmą Indestructible Paint. – Zawsze szukamy nowych sposobów na innowacje w naszych produktach, a ten nowy materiał stwarza okazję do stworzenia produktu, który mógłby mieć pozytywny wpływ na zapobieganie rozwojowi i rozprzestrzenianiu się bakterii i wirusów w szerokim zakresie środowisk. Działamy w wielu branżach, w których byłoby to ogromną korzyścią. To wciąż wczesna faza, ale nie możemy się doczekać dalszych testów w celu wprowadzenia tego rozwiązania na rynek – powiedział Brian Norton z Indestructible Paint.

Walka z lekoopornością

Farba aktywuje się po wyschnięciu i nadaje się do stosowania na plastiku i innych twardych, nieporowatych powierzchniach. Jest łatwa w aplikacji i tania. Gdzie można by taką farbę stosować? Pierwsze na myśl przychodzą szpitale, ale naukowcy wskazują również na inne miejsca, gdzie przewija się dużo ludzi, jak transport publiczny, urzędy czy szkoły.

Różnorakie powierzchnie mogą być rezerwuarem bakterii, szczególnie w placówkach medycznych, na łóżkach szpitalnych i deskach sedesowych. A także często dotykanych powierzchniach w przestrzeni publicznej, takich jak poręcze schodów w galeriach handlowych czy siedzenia w autobusach czy samolotach.

Niektóre gatunki drobnoustrojów mogą przetrwać pomimo starannego czyszczenia i to przez długi czas. W szpitalu może to prowadzić do zwiększonego ryzyka infekcji u wrażliwych pacjentów, co może wymagać dodatkowego leczenia. Zakażenia szpitalne, czyli takie, do których doszło podczas pobytu w takiej placówce, zdarzają się coraz częściej. Patogenami powodującymi tego typu zakażenia są głównie bakterie Escherichia coli, Staphylococcus aureus i Clostridium difficile. Często wywoływane przez szczepy oporne na leki przeciwdrobnoustrojowe.

– Farba jest szeroko stosowanym, wszechstronnym, tanim i trwałym materiałem i można ją nakładać na dowolną powierzchnię. Plastikowych i metalowych powierzchni w przestrzeni publicznej jest całkiem sporo. Tego typu zanieczyszczone powierzchnie mogą działać jako zbiornik genów oporności przeciwdrobnoustrojowej i powodować rozprzestrzenianie się oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe u wielu gatunków bakterii poprzez poziomy transfer genów i pomimo starannego czyszczenia – wyjaśniła Felicity de Cogan, współautorka badań.

Źródło: University of Nottingham, fot. Wikimedia Commons/ United Soybean Board/ CC BY 2.0