Maraton uczyni cię… mądrzejszym? Naukowe fakty o „maratońskim mózgu”

Czy po maratonie czujesz się jak po wielogodzinnej sesji matematycznej na pusty żołądek? Hiszpańscy naukowcy odkryli, że intensywny wysiłek podczas biegu na 42,195 km może powodować tymczasowe obniżenie funkcji poznawczych. Ale spokojnie – twój mózg wróci do formy szybciej, niż odzyskasz siły w nogach. Poznaj zaskakujący mechanizm „maratońskiego mózgu” i dowiedz się, jak pomóc mu w regeneracji!

Maraton vs. mózg: naukowcy odkryli zaskakujący związek

Wyobraź sobie, że twój mózg podczas maratonu działa jak samochód hybrydowy. Główne paliwo (glikogen) kończy się po 90 minutach, więc silnik przełącza się na rezerwę – tłuszcze. Ale skąd je wziąć, gdy zapasy w mięśniach i wątrobie się wyczerpują? Okazuje się, że organizm sięga po… izolację nerwów! Mowa o mielinie, substancji która niczym plastikowa osłonka na kablach przyspiesza komunikację między neuronami.

Czy mózg biegacza się „topi”? Tajemnica mieliny

Badacze z Universidad Europea de Madrid przebadali 10 maratończyków za pomocą rezonansu magnetycznego. W ciągu 48 godzin po biegu zaobserwowano spadek zawartości mieliny nawet o 28% w obszarach odpowiedzialnych za koordynację i przetwarzanie bodźców. To tak, jakby nasz układ nerwowy tymczasowo „odkładał izolację” na bok, by zapewnić energię do utrzymania tempa.

Jak odzyskać jasność myślenia po maratonie?

Dobra wiadomość? Mózg regeneruje się jak mięśnie – po dwóch tygodniach poziom mieliny wraca do 90%, a po dwóch miesiącach jest jak nowy! Dr Daya Grant, neurolog i biegaczka, porównuje ten proces do wiosennej odnowy w przyrodzie: „To naturalny cykl – organizm poświęca chwilowo pewne zasoby, by potem odbudować je ze zdwojoną siłą”.

Czy warto rezygnować z maratonów? Nauka uspokaja

Chociaż badanie objęło zaledwie 10 osób (głównie mężczyzn w wieku 45-73 lat), jego wyniki są przełomowe. Nie ma dowodów, że tymczasowe zużycie mieliny powoduje trwałe szkody. Wręcz przeciwnie – pokazuje niezwykłą plastyczność mózgu. Jak mówi Grant: „Maraton to nie tylko test dla nóg, ale i dowód na to, że nasz układ nerwowy jest mistrzem improwizacji!”.

Wskazówki dla biegaczy:

• Po maratonie poświęć czas na sen i naukę nowych umiejętności (np. gry na instrumencie) – to stymuluje odbudowę mieliny
• Włącz do diety zdrowe tłuszcze (awokado, orzechy, ryby)
• Nie planuj ważnych decyzji biznesowych w tygodniu po zawodach – twój mózg zasługuje na odpoczynek!

Źródło Badań: źródło nature.com

Reversible reduction in brain myelin content upon marathon running

• Pedro Ramos-Cabrer, Alberto Cabrera-Zubizarreta, Daniel Padro, Mario Matute-González, Alfredo Rodríguez-Antigüedad & Carlos Matute 

Nature Metabolism volume 7, pages697–703 (2025)Cite this article