Recenzja książki Na polu startowym. Za kulisami Formuły 1

Zapraszam na recenzję książki pt. „Na polu startowym. Za kulisami Formuły 1”, którą napisał dziennikarz Luke Smith. Autor opisał z własnej perspektywy jeden z sezonów wraz z wieloma dygresjami dotyczącymi funkcjonowania F1 i jej kulis.

Recenzja książki „Na polu startowym. Za kulisami Formuły 1” Luke’a Smitha

Luke Smith to znany dziennikarz zajmujący się Formułą 1 od wielu lat. Jeżeli ktoś czerpnie wiedzę o F1 z anglojęzycznych źródeł to powinien go kojarzyć, bo pracował w wielu znanych mediach. Obecnie pisze dla „The Athletic” i „New York Times”, jest także aktywny w mediach społecznościowych. Jego książka o F1 ukazała się w oryginale w lutym 2025 roku, a miesiąc później była już dostępna w sprzedaży w języku polskim. To pokazuje, że mamy w Polsce spore zainteresowanie tematyką F1 i różne wydawnictwa przygotowują tłumaczenia nowych książek.

Recenzowana książka opowiada o sezonie 2023, ale opis wydarzeń na torach stanowi jej marginalną część. Luke Smith był jako dziennikarz na testach przedsezonowych i każdym wyścigu w 2023 roku, w książce wylicza ile odbył lotów samolotem, na jakąś odległość i ile zajęło mu to czasu. Kolejne weekendy wyścigowe (większość jest pominięta) są tylko pretekstem do różnego typu dygresji dotyczących ogólnie funkcjonowania Formuły 1. Książka jest tak naprawdę autorskim spojrzeniem na obecną F1, ale też na jej historię. Jest w niej pełno różnego typu opowieści. W rozdziale o testach wspomina np. o zespole Brawn GP w 2009 roku i Prost Grand Prix w 2001 roku, którzy na testach jeździli celowo wolno (Brawn) lub szybko aby zachęcić sponsorów (Prost). Tematyka podejmowanych opowieści jest bardzo szeroka. Smith wspomina o tym jak obecnie trudno dostać się do F1, że wielu kierowców pochodzi z bogatych rodzin, a pozostali mieli duże problemy aby móc kontynuować swoją karierę i dojść do F1. Jest bardzo fajny fragment o Kate Reid, która po pracy w zespołach F1 jako inżynier otwarła odnoszącą wielkie sukcesy cukiernię w Australii. Jest także spory fragment o szampanie i innych napojach na podium, projektowaniu torów wyścigowych czy śmieci w wyścigach w seriach juniorskich w ostatnich latach. Tematyka książki jest naprawdę bardzo szeroka. Autor także opisał kilka inicjatyw Formuły 1 dotyczących ekologii, F1 Academy itd. Na potrzeby części historii autor przeprowadził wywiady z różnymi osobami zaangażowanymi w F1. Smith podjął w książce także osobiste tematy, wspomina o tym jak zaczął się interesować F1 i o chorobie swojej matki, a także np. o tym, że zawsze stara się biegać po torach.

Mam z tą książką jeden podstawowy problem, bo jest w niej zbyt mało faktycznych zakulisowych historii dotyczących bezpośrednio Formuły 1. Ja, czyli osoba uważnie śledząca F1 od wielu lat, ale nie jeżdżąca na wyścigi, nie dowiedziałem się z książki Smitha niczego istotnego o tym sporcie (nowością była dla mnie tylko bardzo ciekawa historia o producentce croissantów w Melbourne). Liczyłem, że znajdzie się w niej więcej prawdziwych zakulisowych historii o tym co działo się na torach, bo w końcu Smith był na każdym wyścigu w 2023 roku. Nie był to najbardziej ekscytujący sezon jeśli chodzi o walkę na torze, ale na pewno można było opisać więcej faktycznych zakulisowych historii o podróżach, specyfice odwiedzanych krajów / miast.

Polskie wydanie i tłumaczenie książki  „Na polu startowym. Za kulisami Formuły 1”

Książka ukazała się w Polsce nakładem Wydawnictwa Otwarte. Oficjalna premiera miała miejsce 26 marca 2025. Książka liczy 320 stron, została wydana w miękkiej broszurowej oprawie ze skrzydełkami. W książce nie ma żadnych zdjęć ani grafik, sam tekst. Książka jest również dostępna w formie ebooka.

Miałem okazję przejrzeć książkę przed premierą, jeszcze przed jej docelową korektą i zauważyłem wtedy pewne błędy dotyczące stosowanej w Polsce terminologii wyścigowej. W książce, która pojawiła się w sprzedaży tych błędów już nie ma. Książka została przetłumaczona przez Radosława Chmiela, dla którego był to chyba debiut w takiej tematyce. Konsultację merytoryczną zapewnił Jan Olejniczak. Osobiście nie zauważyłem istotnych błędów merytorycznych. Moją jedyną uwagą jest zastosowany język, który momentami wydawał mi się sztuczny, ale prawdopodobnie to jest styl pisania autora, a nie kwestia polskiego tłumaczenia.

Podsumowanie recenzji książki  „Na polu startowym. Za kulisami Formuły 1” Luke’a Smitha

Polecam tę książkę głównie nowym kibicom F1 lub takim, którzy mają bardzo szerokie zainteresowania dotyczące całego otoczenia tego sportu, bo znajdą z niej historie, które będą dla nich nowościami. Książka jest bogata w wiele różnego typu opowieści i anegdot. Autor chciał zmieścić w niej jak najwięcej treści, które łączyły się jego zdaniem z przebiegiem sezonu 2023. O samym przebiegu rywalizacji w sezonie 2023 nie dowiadujemy się zbyt wiele. Wydaje mi się, że w związku z dominacją Red Bulla i Verstappena zmienił plany na swoją książkę, więcej miejsca poświęcił dodatkowym historiom, dlatego jest ich tak dużo. Z perspektywy świeżego kibica książka zasługuje na ocenę 8/10, można się z niej dowiedzieć wielu ciekawostek. Doświadczeni fani F1 dowiedzą się z niej mniej nowych rzeczy, ale wciąż jest warta przeczytania więc mogę dać 7/10.

Szczegółowe informacje na temat książek o Formule 1 i sportach motorowych wydanych w Polsce znajdziecie w trzech zestawieniach z powodu ich dużej liczby. Podsumowanie książek wydanych w latach 2012 – 2019 można sprawdzić pod tym linkiem, zestawienie książek wydanych w latach 2020 – 2024 jest dostępne po kliknięciu tutaj, a zestawienie najnowszych książek o F1 wydanych od 2025 roku można sprawdzić w tym miejscu.

Na Cyrk F1 znajduje się więcej artykułów na temat Formuły 1.