
Na początku maja w Berlinie zostanie odsłonięty tymczasowy pomnik poświęcony polskim ofiarom wojny. Niemiecka minister Claudia Roth zaprosiła na tę uroczystość swoją polską odpowiedniczkę Hannę Wróblewską.
– Upamiętnienie w centrum Berlina i pamięć (o ofiarach) okupacyjnego terroru narodowo-socjalistycznych Niemiec w Polsce jest dla mnie bardzo ważną sprawą” – powiedziała Claudia Roth we wtorek (08.04.2025) w Warszawie.
Niemiecka ministra stanu do spraw kultury i mediów uczestniczyła od poniedziałku w spotkaniu ministrów kultury krajów Unii Europejskiej. Polska sprawuje w tym półroczu prezydencję w UE.
– Wspólna pamięć jest znaczącym wkładem w relacje niemiecko-polskie. Pamięć, która po powstaniu planowanego Domu Polsko-Niemieckiego skierowana będzie ku teraźniejszości i przyszłości. Realizacja tego projektu wzmocni partnerstwo polsko-niemieckie i przyczyni się do rozwoju Europy – powiedziała Roth. Jak dodała, jej urząd, podobnie jak niemiecki MSZ oraz władze Berlina, wsparł projekt finansowo.
Zdążyć przed 8 maja
Niemiecka ministra przekazała swojej polskiej odpowiedniczce Hannie Wróblewskiej osobiste zaproszenie do udziału w odsłonięciu tymczasowego pomnika w Berlinie. Pomnik stanie w pobliżu budynków niemieckiego parlamentu oraz urzędu kanclerskiego, na terenie, gdzie znajdowała się Opera Krolla. Z tego miejsca, 1 września 1939 r. Adolf Hitler ogłosił atak III Rzeszy na Polskę, rozpoczynając tym samym II wojnę światową.
W 2017 roku grupa propolsko nastawionych niemieckich naukowców, działaczy społecznych i byłych polityków zaapelowała o utworzenie monumentu upamiętniającego polskie ofiary wojny i niemieckiej okupacji 1939-1945.
Po długich dyskusjach uzgodniono, że w Berlinie nie powinien stanąć sam pomnik, lecz placówka mająca informować o polsko-niemieckiej historii i umożliwiająca spotkania, przede wszystkim młodzieży, z obu krajów. Projekt zyskał nazwę Domu Polsko-Niemieckiego. Jego realizacja uległa ostatnio opóźnieniu z powodu upadku niemieckiego rządu i konieczności przedterminowych wyborów parlamentarnych.
W tej sytuacji inicjatorzy apelu z 2017 roku zaangażowali się w powstanie prowizorycznego pomnika na przypadającą w maju 80. rocznicę zakończenia II wojny światowej. Czołową rolę w realizację tego projektu odegrał Niemiecki Instytut Spraw Polskich (DPI) w Darmstadt.
Opracowanie: Jacek Lepiarz