Pierwsza propozycja budżetu NASA na 2026 rok

Duże cięcia, SLS i Orion skasowane? Biały Dom proponuje drastyczne cięcia w budżecie NASA oraz skasowanie rakiety SLS oraz pojazdu Orion.

Tradycyjnie wraz ze zmianą prezydenta USA następuje zmiana administratorów największych biur i agencji tego państwa. Jedną z nich jest NASA. Pomiędzy marcem 2021 a początkiem 2025 roku rolę administratora NASA pełnił Bill Nelson, nominowany przez poprzedniego prezydenta USA. Aktualnie, po raz drugi prezydentem USA jest Donald Trump, który zaproponował Jareeda Isaacman’a na administratora NASA.

Dziewiątego kwietnia przed jedną z senackich kosmisji USA odbyło się przesłuchanie, w którym wziął udział kandydat na administratora NASA – Jared Isaacman. Do końca kwietnia Jared Isaacman nie został jeszcze oficjalnie mianowany na administratora NASA.

Równolegle administracja Białego Domu prowadziła analizy i prace nad propozycją nowego budżetu NASA. W USA rok fiskalny się zaczyna 1 października, co oznacza, że od momentu rozpoczęcia piastowania funkcji prezydenta pozostaje mniej niż osiem miesięcy by przeprowadzić wszystkie działania. Propozycja Białego Domu jest pierwszym krokiem, po których następują zmiany wprowadzone przez Kongres USA. Ta propozycja pojawiła się 2 maja – jako część szerokiej propozycji budżetu federalnego USA. Cała propozycja została nazwana “chudym budżetem”, gdyż zakłada poważne cięcia w wielu różnych typach wydatków w budżecie federalnym USA. Łączne cięcia budżetu federalnego USA mają sięgnąć 163 mld USD, czyli redukcja o około 23% względem obecnego roku fiskalnego.

Wcześniej pojawiały się nieoficjalne doniesienia o możliwych drastycznych cięciach, w szczególności dla programów naukowych NASA. Pojawiały się także komentarze, że Biały Dom zaproponuje anulowanie różnych elementów programu ARTEMIS – w szczególności rakiety SLS.

Poważne cięcia w budżecie NASA

Na 2026 rok Biały Dom proponuje budżet NASA w wysokości 18,8 mld USD. Jest to cięcie rzędu 25%, względem tegorocznego budżetu w wysokości 25,4 mld USD. Biały Dom argumentuje, że NASA ma się skupić przede wszystkim na powrocie człowieka na Księżyc i pierwszej misji załogowej na Marsa, zanim podobne wyprawy podejmą Chiny.

Wstępna propozycja budżetu NASA zakłada zakończenie lotów rakiety SLS i pojazdu MPCV Orion po trzech lotach. Zamiast nich NASA ma w przyszłości wykorzystać bardziej “kosztowo-efektywne” komercyjne systemy. Choć nie zostały one wymienione, można zakładać, że administracja Białego Domu ma tu na myśli przede wszystkim pojazd Starship i stopień Super Heavy.

Ponadto, pojawiła się propozycja skasowania okołoksiężycowej stacji Gateway. Pierwsze elementy tej stacji są już budowane, nie tylko przez USA, ale i międzynarodowych partnerów, którzy liczyli m.in. na możliwość “dostarczenia” swoich astronautów na powierzchnię Księżyca w ramach programu ARTEMIS.

Dalsze poważne cięcia, sięgające nawet 50%, Biały Dom proponuje w programie ISS oraz w programach naukowych NASA. Proponowane jest m.in. skasowanie misji Mars Sample Return (MSR) a także restrukturyzację programu obserwacji Ziemi Landsat.

Pełna propozycja budżetu NASA zostanie opublikowana prawdopodobnie do końca maja. W kolejnych miesiącach ta propozycja będzie przedmiotem dyskusji w różnych komisjach Kongresu USA. Z uwagi na duże cięcia można się spodziewać sprzeciwu ze strony różnych środowisk – zarówno politycznych, jak i naukowych.

Budżet NASA jest komentowany w wątku na Polskim Forum Astronautycznym.

(BD)