Paszport krok po kroku — jak go wyrobić i kiedy z niego korzystać?

• Czym jest paszport? Jak wyrobić paszport?
• Kiedy dochodzi do unieważnienia dokumentu paszportowego?
• Pozostałe istotne informacje

Czym jest paszport? Jak wyrobić paszport?

Paszport jest oficjalnym dokumentem tożsamości wydawanym przez państwo. Jest on sposobem na potwierdzenie obywatelstwa posiadacza. Dzięki niemu zyskuje się uprawnienia do przekraczania granic kraju i przebywania na terenie konkretnego państwa. Dokument paszportowy jest uznawany za międzynarodowy i pozwala na podróżowanie dzięki licznym umowom podpisanym przez poszczególne kraje oraz obowiązujące przepisy międzynarodowe.

W paszporcie znajdują się dane osobowe właściciela. W najnowszych dokumentach znajdują się już również specjalne mikrochipy, z danymi biometrycznymi (paszport biometryczny), co dodatkowo ułatwia identyfikację posiadacza tego dokumentu.

Paszport można wyrobić również osobom pozbawionym zdolności do czynności prawnych, które ukończyły 5. rok życia i osobom o ograniczonej zdolności do czynności prawnych.

Informacje dotyczące spraw związanych z wydawaniem i unieważnieniem paszportu znajdują się w Rejestrze Dokumentów Paszportowych, który stanowi centralny rejestr w systemie teleinformatycznym. Natomiast kwestie dokumentu paszportowego są regulowane w Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 9. września 2022 roku w sprawie dokumentów paszportowych.

Zasady złożenia wniosku o wydanie paszportu

Wydanie dokumentu paszportowego składa się z kilku etapów. W pierwszej kolejności należy przygotować dokumenty niezbędne do złożenia wniosku paszportowego. Mowa tutaj o aktualnym zdjęciu kolorowym w formacie 35 × 45 mm, dowodzie osobistym, dowodzie opłaty (140 złotych), dokumencie potwierdzającym prawo do ulgi lub zwolnienia z opłaty i aktualnie używanym paszportcie. Dokonywanie opłat może odbywać się kartą płatniczą. Jeśli doszło do zmiany nazwiska w przypadku ślubu zawartego za granicą, konieczny będzie zupełny lub skrócony polski akt małżeństwa. Brak wskazanych dokumentów może być równoznaczny z odmową wydania paszportu.

Złożenie wniosku paszportowego odbywa się w dowolnym punkcie paszportowym w Polsce, których spis znajduje się na naszej stronie internetowej https://paszporty.com.pl/. Wydanie paszportu w Polsce to prawo i obowiązek realizowany przez wojewodów. Z kolei za granicą możliwe jest wydanie paszportu w konsulatach RP. Odbiór paszportu ma miejsce około 30 dni po złożeniu wniosku. Gotowość paszportu można sprawdzić na stronie Ministerstwa Cyfryzacji. W celu skrócenia czasu oczekiwania można wnioskować o paszport tymczasowy.

Jeśli chodzi o paszport tymczasowy, czas oczekiwania na jego wydane to zazwyczaj 3-5 dni. Kiedy mogę otrzymać paszport tymczasowy? Wydanie paszportu tymczasowego jest możliwe w przypadku nagłej pilnej potrzeby, jak np. choroba lub pogrzeb kogoś z rodziny, aspekty zawodowe, czy chwilowy brak możliwości pobrania odcisków palców. Po złożeniu wniosku o wydanie paszportu tymczasowego wniesiona opłata nie ulega zwrotowi. Może być także wydany przez wojewodę lub konsula w przypadku nagłym, gdy konieczny jest powrót do miejsca stałego pobytu.

Jak łatwo zauważyć, składanie wniosku o paszport nie jest skomplikowanym procesem. Należy pamiętać o tym, że odbiór paszportu odbywa się w miejscu, w którym został złożony wniosek o wydanie paszportu (np. Delegatura Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego).

Kiedy dochodzi do unieważnienia dokumentu paszportowego?

Jedną z pierwszych okoliczności, kiedy konieczna jest wymiana paszportu na nowy, jest utrata jego ważności. W przypadku dzieci do 12. roku życia paszport ważny jest przez 5 lat. Dla osób powyżej 12. roku życia ważność paszportu to 10 lat.

Wśród informacji zamieszczonych na stronie rządowej wymienia się także zgłoszenie utraty lub zniszczenia paszportu, utratę polskiego obywatelstwa, stwierdzenie wady technicznej przez organ paszportowy, zgon, składanie wniosku o unieważnienie — zarówno przez sąd (prawomocnym orzeczeniem sądu, prokuraturę, jak i samego obywatela).

Pozostałe istotne informacje

Wniosek o paszport można złożyć w dowolnym punkcie, bez względu na miejsce zamieszkania. Zarówno złożenie wniosku, jak i odbiór odbywa się zawsze osobiście. W przypadku dzieci konieczna jest wspólna obecność rodziców lub opiekunów prawnych w urzędzie. Natomiast termin wydania dokumentu liczy się od dnia złożenia wniosku.

Posiadanie paszportu zapewnia znacznie większą swobodę przemieszczania się, w szczególności poza strefą Schengen. Warto zatem pamiętać o dacie jego ważności, a także o utrzymaniu go w jak najlepszym stanie technicznym, by uniknąć niepotrzebnych problemów podczas przekraczania granicy.