Odkrycie siekiery krzemiennej sprzed 5000 lat w okolicach Modliborzyc (zdjęcia)

Niecodzienne odkrycie archeologiczne miało miejsce w okolicach Modliborzyc w powiecie janowskim. Pan Grzegorz Wróbel, podczas poszukiwań skamielin, natknął się na doskonale zachowaną siekierę krzemienną sprzed około 5000 lat. Choć sam nie znalazł interesujących go skamieniałości, to jego przypadkowe znalezisko okazało się niezwykle cennym zabytkiem.

Odnaleziona siekiera została przekazana do Muzeum Regionalnego w Janowie Lubelskim, a następnie trafiła do Lubelskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, gdzie przeprowadzono jej szczegółową analizę. W badaniach uczestniczył dr Piotr Mączyński z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, który pomógł w określeniu jej charakterystyki oraz kontekstu historycznego.

Szczegółowe badania

Zabytek ma długość 11 cm, szerokość ostrza wynosi 4,8 cm, a obuch mierzy 3 cm. Największa grubość siekiery, zmierzona powyżej ostrza, to 2,5 cm. Przedmiot ten wykonano z krzemienia świeciechowskiego, który występuje w kredowych opokach antykliny rachowskiej i gościeradowskiej – na obszarze obejmującym Annopol, Świeciechów Poduchowny, Wymysłów i Wólkę Gościeradowską. Ten rodzaj krzemienia wyróżnia się jasnymi kropkami i plamkami na tle szarej masy krzemionkowej, jednak w przypadku odnalezionej siekiery dominującą barwą jest brąz.

Forma siekiery jest czworościenna – w obrysie czołowym przypomina trapez, a jej przekrój poprzeczny jest czworokątny. Wykonano ją przy użyciu kilku technik: łupania, szlifowania oraz piktażu, czyli obstukiwania krzemienia w celu nadania odpowiedniego kształtu. Krawędź tnąca jest dobrze zachowana – ostra, lekko łukowata, a przyostrzowe partie ścianek zostały dwustronnie wyszlifowane, co świadczy o dużej precyzji wykonania.

Zabytek z epoki eneolitu

Analiza zabytku pozwoliła określić, że siekiera może być związana z kulturą ceramiki sznurowej – jedną z najważniejszych kultur archeologicznych epoki eneolitu, występującą w Europie Środkowej i Wschodniej. Jej nazwa pochodzi od charakterystycznych zdobień ceramiki, które wykonywano poprzez odciskanie sznura na glinianych naczyniach.

W Polsce południowo-wschodniej kultura ta pojawiła się około 2800 r. p.n.e. i rozwijała się do ok. 2300–2200 r. p.n.e. Jej przedstawiciele byli społecznością pastersko-rolniczą, która wykorzystywała różnorodne narzędzia kamienne, w tym właśnie siekiery. Tego typu narzędzia miały szerokie zastosowanie – służyły zarówno do obróbki drewna, jak i do celów rytualnych.

Wzbogacenie zbiorów muzealnych

Zabytek, dzięki swojej doskonałej kondycji i precyzji wykonania, jest niezwykle cennym uzupełnieniem wiedzy o dawnych społecznościach zamieszkujących tereny Lubelszczyzny. Wkrótce odnaleziona siekiera trafi do ekspozycji Muzeum Regionalnego w Janowie Lubelskim, gdzie będzie dostępna dla zwiedzających.

Odkrycie to pokazuje, jak wiele cennych śladów przeszłości wciąż skrywa ziemia. Dzięki przypadkowemu znalezisku archeolodzy mogą lepiej poznać życie ludzi, którzy zamieszkiwali te tereny tysiące lat temu

fot. LWKZ

fot. LWKZ