Granice ludzkiego przetrwania przesunięte? To mógł być dom dla ludzi w epoce lodowcowej

Spis treści:

1. Kamienne narzędzia z wyspy Skye
2. Życie w epoce lodowcowej

Położona na północy Szkocji Wyspa Skye jest znana z górskich, zielonych krajobrazów i skamieniałości dinozaurów. Ostatnie odkrycie rzuca jednak światło na innych mieszkańców tej wyspy – ludzi. Okazuje się, że ludzie mogli żyć tam dużo wcześniej, niż do tej pory sądzono. Odkrycie sugeruje, że mieszkańcy wyspy przetrwali epokę wielkiego ochłodzenia Ziemi 12 tys. lat temu.

Około 12 900 lat temu klimat nagle się załamał. Po stopnieniu lodowców Ziemia zaczęła się ocieplać, ale nagle doszło do odwrotu. Średnie temperatury w Europie spadły nawet o 10 stopni Celsjusza, a tundra zastąpiła lasy. Ten okres trwał około 1 200 lat. Naukowcy wciąż spierają się, co go wywołało. Jedni wskazują na zmiany prądów oceanicznych, inni mówią o uderzeniu komety. Pewne jednak jednak, że ówczesne warunki były ekstremalne. Wydawało się, że nikt nie mógł wtedy przetrwać tak daleko na północy. A jednak.

Kamienne narzędzia z wyspy Skye

Na Skye znaleziono kamienne narzędzia, które wyglądają jak te tworzone przez kulturę ahrensburską. Taki styl znany jest głównie z północnych Niemiec, Danii i południowo-wschodniej Anglii. Datowane są one na od 12 900 do 11 700 lat temu, czyli dokładnie na okres młodszego dryasu.

Archeolodzy zbadali narzędzia z miejscowości South Cuidrach na Skye oraz kamienne struktury odkryte przy wybrzeżu w Sconser. Następnie opisali odkrycie na łamach czasopisma „Journal of Quaternary Science”. I jak to często bywa, znalezisko dostarczyło nam pewnej wiedzy, a jednocześnie wywołało lawinę pytań.

Najważniejsze z nich to: czy ludzie rzeczywiście mogli przetrwać na Skye? W czasie młodszego dryasu większość zachodniej Szkocji była pod grubą czapą lodową. Skye mogła być tylko częściowo wolna od lodu. Miejscowy klimat i tak musiał być bardzo trudny.

Życie w epoce lodowcowej

Jeśli ludzie tam mieszkali, byli niezwykle odporni i zaradni. Warunki, choć niełatwe, dawały im pewne możliwości. Mieli dostęp do rzeki i morza, a także do czerwonej ochry i skały, z której robili narzędzia. To mogło dać im przewagę. Nie wszystko jest jednak jasne.

Narzędzia nie mogą być dokładnie datowane metodą radiowęglową. Warstwy ziemi, w których je znaleziono, zostały przemieszane. Dlatego nie da się potwierdzić, że pochodzą sprzed 12 000 lat. Jest możliwe, że powstały kilkaset lat później, gdy klimat się poprawił — ale w stylu, który gdzie indziej już zanikł. To także byłoby zaskakujące.

Jeśli te narzędzia naprawdę pochodzą z czasów młodszego dryasu, to zmienia nasze myślenie o tym, gdzie mogli żyć ludzie po epoce lodowcowej. Dotąd uważano, że najdalej na północ sięgali środkowej Anglii. Tymczasem Skye leży znacznie dalej. Wcześniejsze ślady ludzi w Szkocji datowane są dopiero na około 10 000 lat temu. Nowe odkrycia mogą więc przesunąć datę pierwszego osadnictwa o ponad 2 000 lat wstecz.

Źródło: Journal of Quaternary Science

Nasz autor

Mateusz Łysiak

Dziennikarz podróżniczy, rowerzysta, górołaz. Poza szlakiem amator kuchni włoskiej, popkultury i języka hiszpańskiego.