Dziesiątki tysięcy dzieci mogą stracić 800 plus. Rząd pracuje nad zmianami

Rząd zapowiada transformację sposobu, w jaki cudzoziemcy będą mogli korzystać z programów pomocowych. Obcokrajowcy muszą przygotować się na nowe obostrzenia przy pobieraniu świadczeń rodzinnych, które wejdą w życie prawdopodobnie w drugiej połowie przyszłego roku.

Fot. Warszawa w Pigułce

Koniec łatwego dostępu do pieniędzy

Dotychczas cudzoziemcy leganie przebywający w Polsce mogli stosunkowo łatwo uzyskać dostęp do programów pomocowych takich jak „Rodzina 800 plus” czy „Aktywny rodzic”. Wystarczało spełnienie podstawowych wymogów pobytowych. Teraz rząd chce to zmienić, wprowadzając znacznie surowsze warunki. Należy podkreślić, że projekt zmian znajduje się jeszcze na wczesnym etapie procedury legislacyjnej. Wśród planowanych kryteriów znajdą się:

• Udokumentowana aktywność zawodowa
• Obowiązek posyłania dzieci do polskich szkół
• Posiadanie numeru PESEL do identyfikacji beneficjentów
• Weryfikacja rzeczywistego miejsca zamieszkania

Jeśli cudzoziemiec nie spełni tych warunków, świadczenia mogą zostać wstrzymane – i to nie tylko te nowe, ale również popularny program „Rodzina 800 plus”, którego nowa edycja ma ruszyć od czerwca.

Demografia wymusza zmiany

Skąd taka zmiana polityki? Rząd tłumaczy, że Polska doświadcza bezprecedensowego napływu cudzoziemców – głównie z Ukrainy, ale nie tylko. Według oficjalnych szacunków, w kraju przebywa długoterminowo między 2,3 a 2,5 miliona obcokrajowców.

Władze wskazują na przykłady innych państw europejskich, gdzie zbyt łagodna polityka socjalna wobec cudzoziemców doprowadziła do niekontrolowanego napływu osób traktujących świadczenia jako alternatywę dla zatrudnienia. Nowe podejście rządu opiera się na założeniu, że świadczenia powinny wspierać osoby aktywne na rynku pracy i włączające się w życie społeczne kraju. Ma to przeciwdziałać wykluczeniu cudzoziemców, a jednocześnie zagwarantować, że publiczne pieniądze trafiają do osób, które rzeczywiście budują swoją przyszłość w Polsce.

Szczególnie istotny będzie wymóg uczęszczania dzieci do polskich szkół. Władze uważają, że edukacja jest kluczowym elementem integracji, a dzieci cudzoziemców powinny mieć szansę na pełne włączenie się w polskie społeczeństwo.

Świadczenia godne przypomnienia

Przypomnijmy, jakie dokładnie świadczenia obejmą nowe zasady:

Program „Rodzina 800 plus” to flagowe świadczenie polskiej polityki rodzinnej, wypłacane na każde dziecko do 18. roku życia bez kryterium dochodowego.

Z kolei program „Aktywny rodzic”, wprowadzony w październiku 2024 roku, oferuje trzy opcje wsparcia dla rodziców dzieci w wieku od 12 do 35 miesięcy:

• „Aktywni rodzice w pracy” – 1500 zł miesięcznie dla pracujących rodziców
• „Aktywnie w żłobku” – do 1500 zł dofinansowania kosztów żłobka
• „Aktywnie w domu” – 500 zł dla rodziców wychowujących dzieci w domu

Kiedy nowe przepisy wejdą w życie?

Projekt zmian znajduje się wciąż na wczesnym etapie legislacyjnym. Według harmonogramu, ma zostać skierowany do Sejmu do końca czerwca 2025 roku, co oznacza, że nowe zasady mogłyby zacząć obowiązywać najwcześniej w drugiej połowie przyszłego roku, czyli już w nowej edycji  programu 800 plus.

Do tego czasu cudzoziemcy mogą korzystać z dotychczasowych świadczeń na obecnych zasadach. Jednak rząd już teraz zaleca przygotowanie się do nadchodzących zmian – szczególnie w zakresie dokumentowania aktywności zawodowej oraz zapisania dzieci do polskich szkół.

Eksperci zajmujący się polityką społeczną, a także niektórzy politycy zwracają uwagę, że zmiany mogą mieć daleko idące konsekwencje. Z jednej strony mogą zwiększyć integrację cudzoziemców z polskim społeczeństwem i zachęcić ich do aktywności zawodowej. Z drugiej – istnieje ryzyko pogorszenia sytuacji materialnej niektórych rodzin cudzoziemskich, zwłaszcza tych, które z różnych powodów nie mogą podjąć pracy.

Artykuł Dziesiątki tysięcy dzieci mogą stracić 800 plus. Rząd pracuje nad zmianami pochodzi z serwisu Warszawa W Pigułce.