Coraz więcej osób pyta AI o sprawy zdrowotne – ale czy na pewno warto?

Chatboty medyczne zyskały ostatnio popularność wśród użytkowników szukających porad zdrowotnych. Z najnowszego badania Oxford Internet Institute wynika jednak, że nie pomagają podejmować lepszych decyzji niż tradycyjne wyszukiwarki internetowe.

AI w służbie zdrowia – nadzieje i realia

Przeciążone systemy opieki zdrowotnej i rosnące koszty. To jedne z powodów, przez które coraz więcej osób sięga po ChatGPT czy inne narzędzia sztucznej inteligencji w poszukiwaniu szybkich wskazówek. Dane pokazują, że aż 1 na 6 dorosłych Amerykanów korzysta z takich rozwiązań co najmniej raz w miesiącu.

Jednak badanie zespołu pod kierownictwem dr. Adama Mahdiego pokazuje, że zaufanie do AI w tej dziedzinie może być przedwczesne. Eksperyment został przeprowadzony na grupie 1300 uczestników w Wielkiej Brytanii. Jego wynik wykazał, że osoby korzystające z chatbotów nie diagnozowały problemów zdrowotnych skuteczniej niż ci, którzy używali wyszukiwarki internetowej lub kierowali się własnym doświadczeniem.

Przeczytaj także: AGI – silna sztuczna inteligencja, która zmieni świat? AI vs AGI w praktyce

Przebieg badania – chatboty medyczne kontra człowiek

Uczestnicy zostali poproszeni o rozwiązanie fikcyjnych scenariuszy medycznych przygotowanych przez lekarzy. Ich zadaniem było rozpoznanie potencjalnego problemu zdrowotnego i wybranie odpowiedniego postępowania. Czy wystarczy wizyta u lekarza rodzinnego, czy potrzebna jest pilna interwencja w szpitalu?

Do pomocy badani mogli wykorzystać trzy popularne chatboty AI: ChatGPT-4o (OpenAI), Command R+ (Cohere) i Llama 3 (Meta). Wyniki okazały się niepokojące. Sztuczna inteligencja nie tylko nie pomogła w identyfikacji zagrożeń zdrowotnych, ale czasami wręcz zwiększała ryzyko błędnej oceny sytuacji.

Gdzie tkwi problem? Brak zrozumienia i komunikacja

Według dr. Mahdiego źródłem problemu może być sama forma interakcji z AI. Użytkownicy często nie podają pełnych informacji lub nie rozumieją udzielanych im odpowiedzi.

– Odpowiedzi generowane przez chatboty były często mieszanką dobrych wskazówek i złych rekomendacji. Stosowane obecnie metody oceny skuteczności chatbotów nie uwzględniają w pełni skomplikowanej natury interakcji między sztuczną inteligencją a ludźmi – tłumaczy Mahdi.

To właśnie brak efektywnej, dwukierunkowej komunikacji może sprawiać, że porady AI są nieczytelne, a podejmowane na ich podstawie decyzje – nieoptymalne.

Eksperci podkreślają, że chatboty medyczne powinny przechodzić testy równie rygorystyczne jak nowe leki. W realnych warunkach, z realnymi pacjentami, a nie tylko w środowiskach testowych.

– Powinniśmy polegać na źródłach, kiedy podejmujemy decyzje związane ze zdrowiem. Systemy oparte o chatboty wymagają porządnych testów, zanim będą bezpieczne do powszechnego użytku – dodaje Mahdi.

Przeczytaj także: Australijska stacja CADA przez pół roku emitowała audycję prowadzoną przez AI. Słuchacze nie mieli pojęcia

Techgiganci nadal inwestują w chatboty medyczne

Mimo kontrowersji i wyników badania firmy technologiczne kontynuują rozwój narzędzi opartych na AI. Apple pracuje nad osobistym doradcą zdrowotnym. Amazon z kolei analizuje „społeczne determinanty zdrowia” z pomocą AI. Natomiast Microsoft wdraża narzędzia do automatycznego kierowania wiadomości od pacjentów do odpowiednich lekarzy.

Jednak wielu ekspertów, w tym American Medical Association i samo OpenAI, przestrzega przed traktowaniem chatbotów jako narzędzi do diagnozowania chorób.

Wnioski: AI może wspierać, ale nie zastąpi lekarza

Badanie Oxfordu jasno pokazuje, że sztuczna inteligencja nie jest jeszcze gotowa, by pełnić rolę pierwszego kontaktu w diagnostyce. Może wspomagać – ale tylko pod kontrolą specjalisty. Dopóki AI nie przejdzie pełnoprawnych testów, nie powinna być traktowana jako alternatywa dla profesjonalnej opieki medycznej.

W razie wątpliwości zdrowotnych warto więc wciąż polegać na sprawdzonych źródłach i bezpośrednim kontakcie z lekarzem.