“W niedalekiej przyszłości na każdym produkcie tradycyjne kody EAN zostaną zastąpione kodami QR”

Hanna Walczak z GS1 Polska podkreśla, że kody QR to olbrzymia szansa dla marek na dostarczanie konsumentom dodatkowej wiedzy o produkcie, a także narzędzie, które może wspierać rozwój ESG producentów i handlu.

Mar 27, 2025 - 14:17
 0
“W niedalekiej przyszłości na każdym produkcie tradycyjne kody EAN zostaną zastąpione kodami QR”

Kody 2D coraz częściej znajdują zastosowanie na produktach spożywczych. Jak mocno jest ta technologia rozpowszechniona w branży spożywczej? 

Zarówno na świecie, jak i w Polsce branża spożywcza wykazuje największe zainteresowanie kodami 2D i coraz aktywniej angażuje się w ich wdrażanie zauważając liczne korzyści płynące z wykorzystania danych zapisanych w kodach dwuwymiarowych. Również w GS1 Polska zauważyliśmy, że wśród firm z którymi prowadzimy rozmowy na temat pilotaży, zdecydowaną przewagę stanowią producenci branży spożywczej. Przykłady wdrożeń to m.in. współpraca Żabki z Nowalijką i Pierre Baguette oraz aktywne działania sieci handlowych i producentów, szczególnie z branży spożywczej, w zakresie podpisywania listów intencyjnych dotyczących implementacji tej technologii.

Co daje producentom żywności zastosowanie na etykietach kodów 2D? 

Z jednej strony mamy konsumentów, którzy oczekują coraz lepszego dostępu do stale rosnącej ilości informacji, zarówno online, jaki tych znajdujących się na etykietach produktów. Z drugiej strony mamy producentów i sprzedawców, dla których zastosowanie 2D od GS1 przynosi wiele korzyści. Kody 2D odgrywają kluczową rolę na każdym etapie łańcucha dostaw – od producenta po konsumenta – zapewniając spójność i niezawodność danych. Poza przekazaniem większej ilości informacji o samym produkcie, umożliwiają m.in. śledzenie produktów na każdym etapie łańcucha dostaw, lepszą kontrolę jakości towarów na półkach sklepowych, redukcję strat i eliminację sprzedaży produktów przeterminowanych, wspierając tym samym realizację celów zrównoważonego rozwoju. Dodatkowo przyczyniają się do usprawnienia obsługi klienta, zwiększenia jego zaufanie do producenta i jego marki.

Co zyskują konsumenci, gdy widzą na etykiecie taki właśnie kod?

Dla konsumentów kod QR nie jest niczym nowym. Wielu z nas korzysta z niego na co dzień chociażby odbierając paczkę z paczkomatu, sprawdzając menu w ulubionej restauracji, czy pokazując QR przy wejściu na koncert. W niedalekiej przyszłości stopniowo na każdym produkcie tradycyjne kody EAN zostaną zastąpione kodami QR od GS1. To zaledwie jeden kod na opakowaniu ale dający nieskończone możliwości każdej stronie łańcucha dostaw. Dla konsumenta to nie tylko sposób jego zakupu, ale wygoda i szybkość dostępu do wartościowych informacji na wyciągnięcie ręki. Wystarczy zeskanować kod telefonem, by uzyskać szczegóły o: jego składzie i pochodzeniu, instrukcji użycia, certyfikatach, recenzjach, konkursach i promocjach, czy zasadach recyklingu. Warto podkreślić, że 2D od GS1 zapewnia większe bezpieczeństwo konsumenta chroniąc go przed zakupem przeterminowanych lub wycofanych produktów, ponieważ system kasowy automatycznie uniemożliwia ich sprzedaż. 

W jaki sposób kody 2D przyczyniają się do rozwoju technologii Cyfrowego Paszportu Produktu? 

Rozporządzenie w sprawie ekoprojektu, które wprowadza ideę Cyfrowego Paszportu Produktu (DPP), szczegółowo definiuje jego zakres. DPP to zbiór danych charakterystycznych dla konkretnego produktu, zawierający informacje określone w akcie delegowanym i udostępniany w formie elektronicznej za pośrednictwem nośnika danych. Nośnikiem tym może być kod kreskowy lub inne rozwiązanie umożliwiające automatyczną identyfikację i odczyt za pomocą odpowiedniego urządzenia. Jednym z proponowanych nośników jest kod QR, który zapewnia dynamiczny dostęp do informacji zawartych w Cyfrowym Paszporcie Produktu, wspierając identyfikację, przejrzystość oraz zrównoważony rozwój na każdym etapie cyklu życia produktu.

Co DPP daje konsumentom i w jaki sposób pomaga budować pozycję marki?

Cyfrowy Paszport Produktu jest ważnym narzędziem przekazywania informacji w całym łańcuchu wartości, zapewniające konsumentom pełną transparentność dotyczącą składu, pochodzenia oraz wpływu produktu na środowisko. Dzięki łatwemu dostępowi do informacji, takich jak ślad węglowy, warunki produkcji zgodne z ESG, instrukcje użytkowania czy możliwości recyklingu, konsumenci mogą podejmować świadome decyzje zakupowe. DPP wzmacnia również pozycję marek, budując ich reputację jako firm dbających o jakość, etykę i zrównoważony rozwój. Przedsiębiorstwa, które udostępniają przejrzyste dane, zdobywają zaufanie klientów, wyróżniają się na rynku oraz optymalizują procesy logistyczne i serwisowe, np. poprzez programy zwrotu produktów i napraw.

Jak wpływa to na strategie zrównoważonego rozwoju producentów? W jaki sposób zwiększenie transparentności pozwala wpisywać się w trend ESG?

Kody 2D to już nie tylko identyfikacja produktów, ale istotne wsparcie strategii ESG, zwiększające transparentność, efektywność zasobów i optymalizację logistyki.

W obszarze środowiska, umożliwiają monitorowanie dat ważności i pochodzenia produktów, co pomaga w redukcji marnowania żywności. Przykładem może być sieć Żabka, która we współpracy z jednym z producentów pieczywa wykorzystała kody 2D do wcześniejszego przeceniania towarów z krótkim terminem przydatności oraz blokowania skanowania produktów, których termin już minął.  Dodatkowo, pozwalają na oszczędność surowców poprzez cyfrowe przesyłanie informacji, eliminując potrzebę drukowania dodatkowych etykiet. Co więcej 2D pomagają również w śledzeniu śladu węglowego produktów, a klienci i partnerzy mogą podejmować świadome decyzje zakupowe, wybierając produkty o niższym śladzie węglowym.

W zakresie społecznej odpowiedzialności, kody 2D umożliwiają konsumentom dostęp do informacji o pochodzeniu produktów oraz warunkach ich produkcji, np. w branży odzieżowej czy spożywczej. Firmy mogą je wykorzystywać do edukacji klientów na temat zrównoważonego rozwoju, np. jak poprawnie utylizować opakowania czy jakie surowce zostały użyte.

Z kolei w obszarze ładu korporacyjnego, kody 2D pomagają firmom spełniać regulacje dotyczące transparentności danych o produktach, wynikające z CSRD czy Taksonomii UE. Dzięki nim przedsiębiorstwa mogą udostępniać konkretne dane o swoich działaniach ESG, np. o emisjach CO₂ czy certyfikatach ekologicznych. Firma nie może już tylko twierdzić, że produkt jest „ekologiczny” – dzięki kodom 2D może podać konkretne dane - wykorzystany odsetek materiałów z recyklingu, posiadane certyfikaty ekologiczne np. Fair Trade, FSC, EU Ecolabel, czy poziom emisji CO₂ w całym cyklu życia produktu.

W erze ESG, kody 2D to nie tylko technologia – to kluczowe narzędzie dla zrównoważonej przyszłości. Firmy, które je wdrażają, zyskują zaufanie klientów, przewagę konkurencyjną i zgodność z nowymi regulacjami.

W jaki sposób technologie wspierające traceability pozwalają rozwijać DPP?

Wykorzystanie technologii umożliwiających identyfikację, gromadzenie i udostępnianie danych wzdłuż łańcucha dostaw, a tym samym wspierających traceability, może przyczynić się do rozwoju DPP. Kluczową rolę odgrywa tu zastosowanie kodów 2D z Digital Link, które pozwalają na zapisanie wielu dodatkowych informacji o produkcie, w tym tych zawartych w cyfrowym paszporcie. Dodatkowo, dzięki globalnym rejestrom możliwa jest weryfikacja danych z wiarygodnych źródeł, co daje pewność, że informacje odczytane po zeskanowaniu kodu QR rzeczywiście dotyczą produktu, który trzymamy w ręku.

Jak GS1 pomaga firmom we wdrażaniu nowoczesnych kodów?

GS1 wspiera firmy zapewniając kompleksową pomoc na każdym etapie procesu. Oferujemy opiekę merytoryczną, fachową wiedzę na temat najlepszych praktyk oraz wymagań związanych z implementacją. Ponadto weryfikujemy jakość wygenerowanych i drukowanych kodów, co gwarantuje ich poprawność i zgodność ze standardami GS1, a także ułatwia późniejsze skanowanie produktów. Pomagamy przy wyborze odpowiednich dostawców technologii, którzy oferują rozwiązania dostosowane do specyficznych potrzeb firmy. Wisienką na torcie jest promocja wdrożenia nie tylko na rynku krajowym ale na całym świecie. Wszystkie te działania umożliwiają firmom efektywne i szybkie wdrożenie nowoczesnych rozwiązań, które wspierają ich rozwój.