Spółdzielnia Mleczarska z Ryk pionierem w Polsce. Wdrażają technologię UV do oczyszczania solanki
Innowacyjna technologia UV do oczyszczania solanki, jaką jeszcze w tym roku zacznie stosować Spółdzielnia Mleczarska Ryki, wpłynie zarówno na jakość produktów, jak też na zrównoważenie procesu produkcyjnego. Do tego dochodzi oszczędność energii oraz wody.
Spółdzielnia Mleczarska Ryki jest jednym z wiodących producentów serów dojrzewających w Polsce. Kluczowym elementem w procesie ich produkcji, oczywiście oprócz mleka, jest solanka. To właśnie w niej sery po etapie formowania i prasowania są solone. Ta musi być oczyszczana, co dotychczas odbywało się metodą mikrofiltracji. Proces ten, choć skuteczny, wiąże się z wysokim zużyciem energii i wody, a także wpływa na pojemność buforową solanki.
Niebawem ma się to znacząco zmienić. Spółdzielnia, jako pierwsza w kraju, wdraża bowiem innowacyjną technologię UV do oczyszczania solanki. Jak podkreślono, to przełomowe rozwiązanie znacząco wpłynie zarówno na jakość produktów, jak też na zrównoważenie procesu produkcyjnego. Urządzenie, opracowane przez duńską firmę Lyras, trafi do zakładu w listopadzie 2025 roku.
Po uruchomieniu instalacji używana będzie raslyzacja. Jest to technologia oparta na promieniowaniu ultrafioletowym, która pozwala na oczyszczanie solanki bez konieczności użycia energochłonnej mikrofiltracji. Dzięki delikatnemu charakterowi procesu zachowywane są wszystkie właściwości fizykochemiczne cieczy, a system może pracować z dużymi przepływami płynów o średniej i dużej przepuszczalności dla UV.
W przypadku solanki zużycie energii w tym procesie wynosi zaledwie 1–2 kWh/m³, w porównaniu do 12–16 kWh/m³ w tradycyjnej pasteryzacji. Z kolei zużycie wody spada z ok. 200 litrów na cykl, do 30–50 litrów. Łatwiejszy proces mycia urządzenia przekłada się również na ograniczenie zużycia środków chemicznych, co dodatkowo zmniejsza wpływ procesu na środowisko.
– Raslyzacja pozwoli nam na uzyskanie wysokiej jakości sanitarnej bez strat energetycznych i bez wpływu na właściwości solanki. Dotychczas w naszym zakładzie do oczyszczania solanki stosowaliśmy właśnie metodę mikrofiltracji, która – mimo skuteczności – niosła ze sobą istotne wyzwania: duże zużycie energii, wysokie koszty eksploatacji i szybkie zużycie elementów instalacji. Nowa technologia UV znacząco ogranicza ślad środowiskowy, a jednocześnie podniesie jakość procesu i poziom bezpieczeństwa mikrobiologicznego – wyjaśnia Agnieszka Kotlarz- Golak, główny serowar w SM Ryki.
Jak podaje producent, wdrożenie systemu raslyzacji może przynieść oszczędności rzędu kilkuset ton dwutlenku węgla rocznie – to ekwiwalent setek tysięcy przejechanych kilometrów samochodem osobowym.
Po zakończeniu etapu solenia, w którym wykorzystywana jest oczyszczona metodą UV solanka, sery poddawane są pakowaniu próżniowemu, obkurczaniu i dojrzewaniu – proces ten trwa od 21 do 70 dni, w zależności od rodzaju sera. Gotowe produkty trafiają następnie do etapu ważenia, etykietowania i końcowej kontroli jakości, po czym zostają przekazane do kanałów dystrybucji.
SM Ryki jako jedyna duża mleczarnia w Polsce nie stosuje też stabilizatora, czyli chlorku wapnia, osiągając odpowiednią strukturę sera, dzięki dopracowanej technologii obróbki mleka. Z kolei surowiec wykorzystywany do produkcji pochodzi od lokalnych dostawców – członków Spółdzielni – z województwa lubelskiego i mazowieckiego. Produkcja opiera się na własnej, zamkniętej bazie surowcowej i jest stale monitorowana przez akredytowane Laboratorium Kontroli Jakości.
