Zarejestrowano na nagraniu, jak rzadki ślimak z Nowej Zelandii składa jajo przez… szyję

Pracownicy Departamentu Ochrony Przyrody Nowej Zelandii opiekujący się zagrożoną wyginięciem populacją ślimaków z rodzaju Powelliphanta uchwycili na wideo, jak ich podopieczny składa jajo przez… szyję.

20 lat temu pracownicy nowozelandzkiego Departamentu Ochrony Przyrody przenieśli niewielką populację ślimaka Powelliphanta augusta, którego określa się również jako ślimak z Mount Augustus, z ich leśnego siedliska do chłodzonych kontenerów w mieście Hokitika, którymi opiekują się ludzie. Zabieg ten był niezbędny, by uratować zagrożony gatunek, bo ich siedlisko na Wyspie Południowej było zagrożone przez działalność wydobywczą. To pozwoliło lepiej poznać te ślimaki.

Osobliwy ślimak z Nowej Zelandii

Powelliphanta to rzadki rodzaj ślimaków lądowych z Nowej Zelandii. To mięsożerne mięczaki, żywią się bezkręgowcami, głównie rodzimymi dżdżownicami, ale nie pogardzą też innymi ślimakami. Populacje gatunków z tego rodzaju przetrzebiły sprowadzone przez człowieka ssaki – oposy, świnie, jeże czy szczury, dlatego wiele gatunków jest zagrożonych, a ich występowanie w naturze ogranicza się do małych skrawków wilgotnego lasu.

Ślimaki te prowadzą nocny tryb życia, a w dzień spędzają zakopane pod ściółką lub w innych, podobnych kryjówkach. Mięczaki z tego rodzaju mogą żyć 20 lat, czasem nawet dłużej. Dojrzałość płciową osiągają około 5-8 roku życia. Są hermafrodytami i posiadają zarówno męskie, jak i żeńskie narządy płciowe. Składają od 5 do 10 jaj rocznie. Młode przychodzą na świat po 2–14 miesiącach, w zależności od gatunku, a tych istnieje kilkadziesiąt. Największy z nich, Powelliphanta superba prouseorum, ma skorupę o średnicy do 9 centymetrów i może ważyć 90 gramów.

Ze względu na kurczącą się populację i nocną aktywność niewiele wiadomo o cyklu życia, zachowaniu tych stworzeń oraz o ich rozmnażaniu. Jak powiedziała Kath Walker z Departamentu Ochrony Przyrody Nowej Zelandii, ich twarde muszle pomagają chronić je przed drapieżnikami i suchymi warunkami, ale utrudniają kopulację. Dlatego niektóre ślimaki wyewoluowały specjalny otwór genitalny po prawej stronie ciała, na szyi, tuż pod głową.

– Dzięki temu ślimak musi tylko wyjrzeć z muszli, aby załatwić sprawę. Jako hermafrodyty mają zarówno męskie, jak i żeńskie narządy płciowe i zwykle łączą się z innymi w celu krzyżowego zapłodnienia swoich jaj, ale jako mięsożercy muszą żyć w stosunkowo niskiej gęstości – wyjaśniła Walker.

Składania jaja przez szyję

Niedawno badacze nagrali, jak ślimak Powelliphanta augusta składa jajo. Na nagraniu widać pojedyncze perłowo-białe jajo wychodzi ze śliskich fałdów szyi ślimaka. – To niezwykłe, że przez cały czas, jaki spędziliśmy na opiece nad ślimakami, po raz pierwszy widzieliśmy, jak jeden z nich składa jajo – powiedziała Lisa Flanagan, która opiekuje się ślimakami od 12 lat. – Uchwyciliśmy ten moment, gdy ważyliśmy ślimaka. Odwróciliśmy go i zobaczyliśmy, że jajo właśnie zaczyna się z niego wyłaniać – dodała.

– Uwielbiam obserwować ich postępy każdego miesiąca, ważyć je, patrzeć, jak rozwijają się ich muszle i wszystkie ciekawe rzeczy, które robią. Powelliphanta augusta rosną powoli i żyją długo, nie osiągają dojrzałości płciowej, dopóki nie osiągną wieku około 8 lat, a następnie składają około 5 dużych jaj rocznie, których wyklucie może zająć ponad rok. Niektóre z naszych ślimaków mają od 25 do 30 lat – przyznała Flanagan.

Obecnie w Hokitika żyje około 2000 ślimaków Powelliphanta. Pracownicy nowozelandzkiego Departamentu Ochrony Przyrody stworzyli nowe populacje na wolności, wprowadzając ślimaki do nowych i zrewitalizowanych siedlisk. Jednak nadal będą opiekować się populacją w Hokitika, dopóki nie będą pewni, że gatunek ten dobrze sobie radzi na wolności.

Źródło: New Zealand Department of Conservation, Live Science, fot. Kath Walker/ New Zealand Department of Conservation/ Wikimedia Commons/ CC BY 4.0