Są symbolem słynnej świątyni Hatszepsut. Zrekonstruowali je Polacy

Najsłynniejsza egipska świątynia należała do królowej Hatszepsut i powstała 3500 lat temu. Co roku odwiedzają ją miliony turystów. Jej symbolem są monumentalne rzeźby. Wiele z nich zrekonstruowali polscy eksperci.

Maj 6, 2025 - 10:59
 0
Są symbolem słynnej świątyni Hatszepsut. Zrekonstruowali je Polacy

Spis treści:

  1. Polacy w słynnej świątyni
  2. Ponad 20 zrekonstruowanych rzeźb
  3. Przyczyny zniszczenia rzeźb

Świątynia Hatszepsut w Deir el-Bahari niedaleko Luksoru uważana jest za jedną z najbardziej malowniczo położonych i oryginalnych świątyń egipskich.

Polacy w słynnej świątyni

W XIX i na początku XX w. zrujnowaną świątynię faraonki badało wielu naukowców. W ten żmudny proces zaangażowani byli wszyscy najważniejsi badacze starożytnego Egiptu. Wśród nich znaleźli się Jean-François Champollion, czyli  egiptolog, który rozszyfrował hieroglify oraz odkrywca grobowca Tutanchamona – Howard Carter.

Od 1961 roku zadania rekonstrukcji podjęła się polsko-egipska ekspedycja z Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego we współpracy z egipskim Ministerstwem Turystyki i Starożytności. Trwa to do dzisiaj. A co ciekawe – konstrukcja świątyni zajęła starożytnymi Egipcjanom „zaledwie” 15 lat.

Ponad 20 zrekonstruowanych rzeźb

Szef misji, dr Patryk Chudzik, w rozmowie z Nauką w Polsce,podsumował dotychczasowe prace związane z rekonstrukcją słynnych rzeźb zdobiących świątynię. Są to zarówno piaskowcowe sfinksy, jak i wapienne ozyriaki – ukazujące kobietę-faraona Hatszepsut jako boga Ozyrysa.

Do tej pory udało się zrekonstruować ponad 20 z nich. – Są one jedną z największych atrakcji turystycznych i najczęściej fotografowanych obiektów w Egipcie – stwierdził archeolog. Sfinks Hatszepsut zrekonstruowany w 2022 roku

Rekonstrukcja jest żmudną pracą. To efekt kooperacji archeologów, egiptologów, architektów i konserwatorów. – Posągi te, zrekonstruowane przez członka naszej ekspedycji, rzeźbiarza Wojciecha Myjaka, są dzisiaj już nie tylko najbardziej rozpoznawalnym elementem świątyni Hatszepsut, ale także symbolem turystyki nad Nilem – podkreślił badacz.

Jak przekazał National Geographic Polska dr Chudzik, obecnie polscy eksperci pracują nad ostatnim z ozyriaków możliwych do rekonstrukcji. Szef ekspedycji liczy na odkrycie fragmentów kolejnych rzeźb.

Przyczyny zniszczenia rzeźb

Wizerunki Hatszepsut zniszczono zaledwie kilka dekad po jej śmierci na polecenie króla Thotmesa III. Dzięki pieczołowitym wykopaliskom prowadzonym w Deir el-Bahari od ponad 100 lat udaje się znaleźć wiele fragmentów rzeźb i poskładać w całość. Rekonstrukcja posągu trwa około 3–4 miesięcy i odbywa się bez użycia jakiegokolwiek ciężkiego sprzętu.

– Takie odkrycia trafiają się i dzisiaj, gdy prowadzimy prace wykopaliskowe w różnych częściach świątyni. Fragmenty te są następnie dokumentowane i analizowane jest ich pierwotne umiejscowienie w posągach. Gdy przygotowany zostanie już projekt rekonstrukcji, przechodzimy następnie do połączenia wytypowanych fragmentów – opisuje system pracy dr Chudzik.

Źródło: Nauka w Polsce PAP

Nasz autor

Szymon Zdziebłowski

Dziennikarz naukowy, z wykształcenia archeolog śródziemnomorski. Przez wiele lat był związany z Serwisem Nauka w Polsce PAP. Opublikował m.in. dwa przewodniki turystyczne po Egipcie, a ostatnio – popularnonaukową książkę „Wielka Piramida. Tajemnice cudu starożytności” o największej egipskiej piramidzie. microsoftteams-image-15ec5af