Czy wysokość rekompensaty uzyskanej przez PWPW za przygotowanie „wyborów kopertowych”, jest tajemnicą przedsiębiorstwa?

Czy PWPW może odmówić ujawnienia informacji jaka była wysokość rekompensaty za wydatki poniesione na wybory „kopertowe”, które się nie odbyły w 2020 r.? Czy spółka Skarbu Państwa może powołać się na tajemnicę przedsiębiorstwa w kontekście otrzymywania publicznych środków na wykonywanie zadań publicznych — organizacji głosowania na głowę państwa? Czy tajemnicą przedsiębiorstwa — w rozumieniu przepisów o dostępie ... Dowiedz się więcej Tekst Czy wysokość rekompensaty uzyskanej przez PWPW za przygotowanie „wyborów kopertowych”, jest tajemnicą przedsiębiorstwa? pojawił się poraz pierwszy w Czasopismo Lege Artis.

Mar 16, 2025 - 17:40

Czy wysokość rekompensaty uzyskanej przez PWPW za przygotowanie „wyborów kopertowych”, jest tajemnicą przedsiębiorstwa?

Czy PWPW może odmówić ujawnienia informacji jaka była wysokość rekompensaty za wydatki poniesione na wybory „kopertowe”, które się nie odbyły w 2020 r.? Czy spółka Skarbu Państwa może powołać się na tajemnicę przedsiębiorstwa w kontekście otrzymywania publicznych środków na wykonywanie zadań publicznych — organizacji głosowania na głowę państwa? Czy tajemnicą przedsiębiorstwa — w rozumieniu przepisów o dostępie do informacji publicznej — jest to, co sobie podmiot zadekretuje, że jest jego tajemnicą?

Ossolineum Wrocław — Wrocławskie Ossolineum, ujęcie czysto ilustracyjne (fot. Olgierd Rudak, CC BY-SA 4.0)

wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 11 marca 2025 r. (III OSK 7741/21)
Podmiot zobowiązany do udostępnienia informacji publicznej nie może ograniczyć się do zdawkowego oświadczenia o istnieniu tajemnicy przedsiębiorcy i powinien szczegółowo określić, biorąc pod uwagę podstawy ochrony tajemnicy przedsiębiorcy (przedsiębiorstwa), z czego wywodzi daną przesłankę odmowy i w czym znajduje ona uzasadnienie. Dopiero taka argumentacja organu, w połączeniu z udostępnionymi sądowi administracyjnemu materiałami źródłowymi, umożliwi ocenę zasadności zastosowanych przesłanek utajnienia wnioskowanej informacji publicznej, a tajemnica przedsiębiorcy musi być oceniana w sposób obiektywny, oderwany od woli danego podmiotu.

opis stanu faktycznego:

orzeczenie dotyczyło wysłanego przez stowarzyszenie Sieć Obywatelska Watchdog Polska do spółki Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych S.A. pytania o wystąpienia do Krajowego Biura Wyborczego, Ministerstwa Aktywów Państwowych lub innych organów z rekompensatami wynikającymi z druku pakietów wyborczych na potrzeby organizowanych na podstawie „polecenia” premiera Morawieckiego lecz nieodbytych wyborów prezydenckich w maju 2020 r. (por. „Rekompensaty za nieodbyte wybory”);

w wydanej decyzji PWPW wyjaśniła, iż jest jednoosobową spółką Skarbu Państwa o istotnym znaczeniu dla gospodarki państwa (w myśl ustawy o zasadach zarządzania mieniem państwowym), wyspecjalizowanym producentem hiper-bezpiecznych dokumentów, etc.;
zaś zgodnie z wewnętrznymi regulacjami wszelkie informacje finansowe i prawne (m.in. oferty, stosowane ceny, warunki negocjacji, jak też roszczenia, etc.), objęte są tajemnicą przedsiębiorcy;
ujawnienie informacji o tym jaka była wysokość rekompensaty przyznanej PWPW za wybory „kopertowe” mogłoby mieć negatywny wpływ na rynkową pozycję spółki;

art. 5 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej
Prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy. Ograniczenie to nie dotyczy informacji o osobach pełniących funkcje publiczne, mających związek z pełnieniem tych funkcji, w tym o warunkach powierzenia i wykonywania funkcji, oraz przypadku, gdy osoba fizyczna lub przedsiębiorca rezygnują z przysługującego im prawa.

art. 11 ust. 2 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji
Przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, które jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo dostępne dla takich osób, o ile uprawniony do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności.

stąd też w wydanej decyzji PWPW odmówiła przekazania danych o roszczeniach wobec Skarbu Państwa a wynikających z wydatków poniesionych na niezorganizowane głosowanie;
w tzw. międzyczasie stowarzyszenie dostało stosowne dane od KBW (dla przypomnienia: za wyborcze wałki ekipy PiS wypłacono „3.245.061,51 zł na rzecz PWPW S.A. oraz 53.205.344,65 zł na rzecz Poczty Polskiej S.A.”);
ale też wniosło skargę do WSA na decyzję o odmowie udostępnienia informacji publicznej;

wyrok WSA:

w wydanym wyroku sąd przypomniał, iż jawność życia publicznego jest unormowana konstytucyjnie, a możliwość odmowy dostępu do informacji publicznej jest wyjątkiem od reguły, zatem nie może być interpretowana rozszerzająco;
judykatura od dawna stoi na stanowisku„nie wystarczy samo przekonanie podmiotu dysponującego informacją o działalności przedsiębiorcy, że posiadane przez niego dane mają charakter poufny” (wyrok NSA z 10 stycznia 2014 r., I OSK 2112/13);
przeto podstawą odmowy ujawnienia informacji publicznej nie może być arbitralna i subiektywna ocena, iż określone dane są objęte tajemnicą przedsiębiorcy — taka konkluzja powinna być efektem wyłącznie analizy konkretnego wniosku, którego w przypadku PWPW zabrakło (wyrok WSA z 15 września 2021 r., II SA/Wa 1391/21);

wyrok NSA:

badając skargę PWPW na uchylenie decyzji Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że powołanie się na tajemnicę przedsiębiorstwa wymaga wystąpienia równoczesnego zajścia przesłanki formalnej — zamanifestowania zamiaru zachowania określonej informacji w poufności — oraz materialnej — oceny, iż jej ujawnienie mogłoby wywrzeć negatywy wpływ na sytuację ekonomiczną przedsiębiorcy;
dla skutecznego powołania się na art. 5 ust. 2 udip nie jest natomiast wystarczające „ogólnikowe wskazanie w decyzji odmawiającej udostępnienia wnioskowanej informacji publicznej, że żądane informacje objęte są tajemnicą przedsiębiorstwa”;

Konieczne jest wykazanie, że konkretne informacje zawierają tajemnicę przedsiębiorstwa.

stwierdzając, ze warunku takiego nie spełniają nieprecyzyjne dywagacje i luźne odniesienia się do wewnętrznych regulacji i klasyfikacji — bo taka decyzja nie odpowiada wymogom wynikającym z zasady przekonywania — NSA oddalił skargę kasacyjną.

Zamiast komentarza: zagraj to jeszcze raz, Sam: mówimy o spółce Skarbu Państwa — ogranizacji wyborów głowy państwa — oraz wydawaniu pieniędzy publicznych — oraz tajemnicy owego przedsiębiorstwa. Stanowisko PWPW jest naprawdę paradne!

Tekst Czy wysokość rekompensaty uzyskanej przez PWPW za przygotowanie „wyborów kopertowych”, jest tajemnicą przedsiębiorstwa? pojawił się poraz pierwszy w Czasopismo Lege Artis.

Czytaj Więcej