Czy myśliwy, który utracił pozwolenie na broń za zastrzelenie psa — może ubiegać się o pozwolenie na broń?
Czy myśliwy z wyrokiem za zastrzelenie psa, którego skazanie jest już zatarte, może liczyć na kolejne pozwolenie na broń? Czy jednak zatarcie skazania za przęstepstwo tworzy fikcję niekaralności — ale nie oznacza, że osobnik jest bezpieczny dla siebie i otoczenia? I, wcale nie na marginesie: czy prawo do posiadania broni jest prawem — czy raczej ... Dowiedz się więcej Tekst Czy myśliwy, który utracił pozwolenie na broń za zastrzelenie psa — może ubiegać się o pozwolenie na broń? pojawił się poraz pierwszy w Czasopismo Lege Artis.
Czy myśliwy z wyrokiem za zastrzelenie psa, którego skazanie jest już zatarte, może liczyć na kolejne pozwolenie na broń? Czy jednak zatarcie skazania za przęstepstwo tworzy fikcję niekaralności — ale nie oznacza, że osobnik jest bezpieczny dla siebie i otoczenia? I, wcale nie na marginesie: czy prawo do posiadania broni jest prawem — czy raczej przywilejem?
wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 13 listopada 2024 r. (II GSK 1194/21)
Polskie prawo: ustawa zasadnicza, ani ustawa o broni i amunicji nie gwarantuje prawa do posiadania broni.
opis stanu faktycznego:
- sprawa zaczęła się od wniosku członka klubu strzeleckiego, posiadającego patent strzelecki i uprawnionego do udziału w zawodach, członka sekcji strzeleckiej LOK i członka Klubu Oficerów Rezerwy (zanonimizowanej) o wydanie pozwolenia na 8 sztuk sportowej broni palnej;
- w toku postępowania policja ustaliła, że dokładnie 13 miesięcy przed złożeniem wniosku mężczyźnie cofnięto pozwolenie na broń myśliwską, a to ze względu na prawomocne skazanie za przęstepstwo zabicia zwierzęcia, za co sąd orzekł także przepadek broni (dodać warto, że myśliwy zastrzelił spacerującego w lesie, niestwarzającego zagrożenia owczarka niemieckiego);
- zatem niezależnie od tego, że jego dane nie figurują już w Krajowym Rejestrze Karnym, a także chociaż przedstawił pozytywną opinię z lokalnego komisariatu policji — w ocenie policji w świetle całokształtu okoliczności zainteresowany nie może stwarzać zagrożenie dla porządku lub bezpieczeństwa publicznego;
z ustawy o broni i amunicji
art. 10 ust. 1. Właściwy organ Policji wydaje pozwolenie na broń, jeżeli wnioskodawca nie stanowi zagrożenia dla samego siebie, porządku lub bezpieczeństwa publicznego oraz przedstawi ważną przyczynę posiadania broni.
art. 15 ust. 1 pkt 6. Pozwolenia na broń nie wydaje się osobom:
6) stanowiącym zagrożenie dla siebie, porządku lub bezpieczeństwa publicznego:
a) skazanym prawomocnym orzeczeniem sądu za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe,
b) skazanym prawomocnym orzeczeniem sądu za nieumyślne przestępstwo
b) skazanym prawomocnym orzeczeniem sądu za nieumyślne przestępstwo:
– przeciwko życiu i zdrowiu,
– przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji popełnione w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego albo gdy sprawca zbiegł z miejsca zdarzenia.
- a ponieważ takiej oceny czego nie zmienia nawet zatarcie skazania — finalnie odmówiono wydania pozwolenia na broń;
orzeczenie WSA:
- odnosząc się do skargi na decyzję odmowną WSA przypomniał, iż prawo do posiadania broni nie jest prawem podmiotowym, lecz przywilejem — zastrzeżonym dla osób, które są w stanie wykazać spełnienie określonych przesłanek;
- skoro więc warunkiem ubiegania się o pozwolenie na broń jest brak zagrożenia dla porządku lub bezpieczeństwa publicznego, to osoba, która dopuściła się przestępstwa z użyciem broni — mówiąc po ludzku: zastrzeliła psa — warunku tego nie spełnia;
- zatem odmowa wydania decyzji pozytywnej była prawidłowa (wyrok WSA w Warszawie z 15 lutego 2021 r., II SA/Wa 1413/20);
skarga kasacyjna:
- w skardze kasacyjnej od tego wyroku zainteresowany zarzucił, iż zatarte skazanie nie powinno mieć wpływu na pozwolenie na broń;
art. 106 kodeksu karnego
Z chwilą zatarcia skazania uważa się je za niebyłe; wpis o skazaniu usuwa się z rejestru skazanych.
- a to dlatego, że cechy osobowościowe należy oceniać obiektywnie, nie zaś pod kątem przestępstwa z mocy prawa traktowanego jako niebyłe, czyli takiego, którego nie ma;
- zaś przeciwna wykładnia narusza konstytucyjną zasadą, iż każdy jest uznawany za niewinnego, dopóki jego wina nie zostanie prawomocnie stwierdzona przez sąd;
orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego:
- oddalając tak sformułowaną skargę kasacyjną NSA podkreślił, iż dostęp do broni nie jest prawnie gwarantowany, lecz prawnie reglamentowany, a wynika to z konstytucyjnego obowiązku zapewnienia bezpieczeństwa obywateli i ochrony życia;
- stąd też ustawa o broni i amunicji wyraźnie zastrzega, iż pozwolenie na broń może być wydane wyłącznie osobie, która nie stanowi zagrożenia dla samego siebie, porządku lub bezpieczeństwa publicznego, zaś pozwolenia nie wydaje się m.in. osobie, która została prawomocnie skazana za określone przęstepstwo;
- jednakowoż uznanie skazania za niebyłe nie wyklucza negatywnej oceny właściwości i cech charakteru ubiegającego się o wydanie pozwolenia na broń: zatarcie skazania pozwala uznać osobę za niekaraną, ale nie za osobę dającą rękojmię prawidłowego korzystania z broni — zwłaszcza, że mówimy o osobie, która zastrzeliła zwierzę (por. „Czy policja może cofnąć pozwolenie na broń sprawcy przestępstwa — po zatarciu skazania?”);
Zatarcie skazania nie stanowi przeszkody do ustalenia w trybie art. 75 kpa, że osoba, która posiada broń bądź ubiega się o pozwolenie, a która popełniła czyn, który sam w sobie lub w powiązaniu z innymi okolicznościami rodzi obawę, że użyje broni w celach sprzecznych z interesem bezpieczeństwa i porządku publicznego.
- mało tego: biorąc pod uwagę, że sprawca został skazany wyłącznie na grzywnę, zatarcie skazania nastąpiło już po roku od wykonania kary — co jest okresem zdecydowanie zbyt krótkim, by ocenić postawę wnioskodawcy;
- przyjęcie, iż pozwolenie na broń nie może być wydane w przypadku osoby, której skazanie zostało zatarte nie narusza zasady domniemania niewinności — sęk w tym, że chociaż reguła ta została podniesiona to rangi konstytucyjnej, gwarancje te nadal dotyczą wyłącznie procesu karnego, a nie innych kwestii, tj. niezwiązanych z penalizacją czynów zabronionych.
Zamiast komentarza: oczywiście wyrok jak najbardziej prawidłowy, i to pod każdym względem: raz, że procedura analizy wniosku o pozwolenie na broń obejmuje nieco szerszy zakres, niż karalność za popełnione przestępstwo; dwa, że zatarcie skazania (podobnie jak np. przedawnienie) jako pewnego rodzaju fikcja prawna też jest wyjątkiem od reguły — że każdego człowieka ocenia się także po jego uczynkach.
Tekst Czy myśliwy, który utracił pozwolenie na broń za zastrzelenie psa — może ubiegać się o pozwolenie na broń? pojawił się poraz pierwszy w Czasopismo Lege Artis.