Znamy długą listę nominacji do Międzynarodowej Nagrody Bookera 2025

Klasyka literatury queer, która została opublikowana w języku niderlandzkim 43 lata temu, otrzymała nominację do Międzynarodowej Nagrody Bookera, co stanowi rekordową przerwę pomiędzy publikacją oryginalną i anglojęzyczną wśród wszystkich pozycji, które kiedykolwiek trafiły na długą listę tego odznaczenia.

The International Booker Prize, czyli Międzynarodowa Nagroda Bookera, jest przyznawana książce przetłumaczonej na język angielski i wydanej w Wielkiej Brytanii lub Irlandii. Nagroda wynosi 50 tysięcy funtów i jest dzielona po równo między autora i tłumacza. Nagroda została w 2005 roku jako uzupełnienie The Booker Prize (Nagrody Bookera), czyli najbardziej prestiżowej nagrody literackiej w Wielkiej Brytanii, przyznawanej za najlepszą powieść angielskojęzyczną już od 1969 roku. Obecne kryteria Międzynarodowej Nagrody Bookera obowiązują od 2016 roku.

Dla wszystkich autorek i autorów, których nazwiska znalazły się w tym roku na długiej liście Międzynarodowej Nagrody Bookera, to pierwsza taka nominacja. W trzech przypadkach dotyczy ona debiutanckiej książki, a aż w ośmiu – ich pierwszej publikacji przetłumaczonej na język angielski.

Inaczej sytuacja wygląda wśród osób tłumaczących – jedna z nich została nominowana już po raz piąty, co stanowi rekord, dwie kolejne też należą do grona weteranów. Po raz pierwszy nominację otrzymał tłumacz pochodzący z Iraku.

Łącznie książki zostały przetłumaczone z 10 języków, w tym po raz pierwszy z języka rumuńskiego oraz kannada. Trzy z tekstów powstały po francusku, a dwa po japońsku. Autorzy i tłumacze reprezentują łącznie aż 15 narodowości.

Do tej pory w języku polskim ukazała się zaledwie jedna pozycja z listy, a trzy kolejne zostały zapowiedziane. Poniżej prezentujemy pełną listę nominacji.

• „Reservoir Bitches”, Dahlia de la Cerda (Meksyk), tłum. Julia Sanches, Heather Cleary (oryginalny język: hiszpański); polskie wydanie: „Wściekłe suki”, tłum. Katarzyna Okrasko, Wydawnictwo Filtry
• „Solenoid”, Mircea Cărtărescu (Rumunia), tłum. Sean Cotter (oryginalny język: rumuński), zapowiedź polskiego wydania: wydawnictwo ArtRage
• „The Book of Disappearance”, Ibtisam Azem (Palestyna), tłum. Sinan Antoon (oryginalny język: arabski), zapowiedź polskiego wydania: wydawnictwo ArtRage
• „Perfection”, Vincenzo Latronico (Włochy), tłum. Sophie Hughes (oryginalny język: włoski), zapowiedź polskiego wydania: wydawnictwo Czarne
• „A Leopard-Skin Hat”, Anne Serre (Francja), tłum. Mark Hutchinson (oryginalny język: francuski)
• „On a Woman’s Madness”, Astrid Roemer (Surinam/Holandia), tłum. Lucy Scott (oryginalny język: niderlandzki)
• „Heart Lamp”, Banu Mushtaq (Indie), tłum. Deepa Bhasthi (oryginalny język: kannada)
• „Eurotrash”, Christian Kracht (Szwajcaria), tłum. Daniel Bowles (oryginalny język: niemiecki)
• „Under the Eye of the Big Bird”, Hiromi Kawakami (Japonia), tłum. Asa Yoneda (oryginalny język: japoński)
• „Hunchback”, Saou Ichikawa (Japonia), tłum. Polly Barton (oryginalny język: japoński)
• „Small Boat”, Vincent Delecroix (Francja), tłum. Helen Stevenson (oryginalny język: francuski)
• „There’s a Monster Behind the Door”, Gaëlle Bélem (Francja, departament zamorski La Réunion), tłum. Karen Fleetwood (oryginalny język: francuski)
• „On the Calculation of Volume I”, Solvej Balle (Dania), tłum. Barbara J. Haveland (oryginalny język: duński)

– Od nieznanych głosów po piątą nominację, od zuchwałych opowieści o przesiedleniu i niepełnosprawności po pół-autobiografię i fantastykę, tegoroczna długa lista pozwala cieszyć się bogactwem globalnych doświadczeń (…). Tych 13 tytułów eksploruje szeroki wachlarz niezwykłych, bliskich ludziom doświadczeń – przeżytych i wyobrażonych, opowiedzianych odważnie i autentycznie. Czasami rozdzierające serce, czasami zabawne, są to doświadczenia jednostek znajdujących się na marginesie społeczeństwa lub uczynionych niewidzialnymi przez osoby sprawujące władzę; to doświadczenia twojego sąsiada lub zwykłej osoby po drugiej stronie świata. Na różne sposoby są to historie przetrwania: przetrwania osobistej i politycznej historii; przetrwania w ciele lub społeczności; walki o swoje życie; walki z przyszłością i przeszłością. Akcja książki może wydawać się bliska Twojemu sercu lub odległa od Twojego życia, ale doświadczenia i emocje uchwycone przez grono osób piszących i tłumaczących z długiej listy to te, które każdy, gdziekolwiek na świecie, rozpozna: miłość, smutek, strach, wściekłość, radość i wiele więcej. Znajdziesz tu książki, które przesuwają granice tego, co literatura może zrobić – od fantastyki spekulatywnej po półautobiograficzną, od body-horroru po science fiction z odległej przyszłości; od opowieści obejmujących tysiące lat po jeden, powtarzany w nieskończoność dzień; od pierwszego dzieła w ambitnej septologii po klasykę queer, opublikowaną po raz pierwszy w oryginalnym języku cztery dekady temu – pisze Paul Davies z Booker Prize Foundation.

Nazwiska finalistek i finalistów, czyli krótką listę nominacji, poznamy 8 kwietnia 2025 roku, a do kogo ostatecznie trafi nagroda, dowiemy się 20 maja 2025 roku.

Angielski pisarz Max Porter jest przewodniczącym jury, w którego skład wejdą też nigeryjski poeta, reżyser i fotograf Caleb Femi, pisarka i dyrektorka wydawnicza magazynu literackiego „Wasafiri” Sana Goyal hinduskiego pochodzenia, południowokoreański pisarz i tłumacz Anton Hur oraz angielska piosenkarka i autorka tekstów Beth Orton.

Anna Tess Gołębiowska
Zdjęcie główne i pozostałe zdjęcia w artykule: książki, które znalazły się na długiej liście Międzynarodowej Nagrody Bookera 2025, fot. Yuki Sugiura dla Booker Prize FoundationThe post Znamy długą listę nominacji do Międzynarodowej Nagrody Bookera 2025 first appeared on Niestatystyczny.pl.