Przyjaźń wśród ptaków? Jak najbardziej. W społecznościach szpakowatych obowiązuje zasada wzajemności
Przyjaźń to bezinteresowna, bliska relacja, która wykracza poza więzy krwi i zachowania instynktowne. Okazuje się, że nie tylko ludzie są do niej zdolni. Także ptaki, a konkretnie afrykańskie błyszczaki rudobrzuche, pomagają sobie wzajemnie poza najbliższą rodziną.

Spis treści:
- Błyszczaki nawiązują trwałe relacje poza grupą rodzinną
- Społeczności szpakowatych są liczne i złożone
Badania nad więziami pozarodzinnymi w świecie zwierząt nie są łatwe. Wymagają długotrwałej obserwacji osobników w ich naturalnym środowisku. Nowe badanie błyszczaków rudobrzuchych (afrykańskich ptaków z rodziny szpakowatych) opiera się na danych zbieranych aż przez 20 lat. Udowadnia ono, że ptaki okazują sobie pomagają, a przysługi te prędzej czy później zostają odwzajemnione.
Szpaki nawiązują trwałe relacje poza grupą rodzinną
Nowy artykuł opublikowany w tym tygodniu w czasopiśmie „Nature” opiera się na 20 latach badań błyszczaków rudobrzuchych z Afryki Wschodniej. W latach 2002-2021 naukowcy przebadali tysiące interakcji między setkami ptaków i pobrali wiele próbek DNA, aby ustalić pokrewieństwo. Ogromna ilość danych behawioralnych i genetycznych z 40 sezonów lęgowych pozwoliła w końcu jednoznacznie odpowiedzieć na kilka kluczowych pytań:
- Czy ptaki preferowały pomaganie swoim krewnym?
- Czy pomagały osobnikom niespokrewnionym, nawet wtedy, gdy ich krewni byli dostępni?
- Czy na przestrzeni lat ptaki odwdzięczały się za pomoc?
Naukowcy odkryli, że choć błyszczaki wolą wspierać krewnych, także często i konsekwentnie pomagają niespokrewnionym ptakom. Nie przypadkowym, tylko wielokrotnie tym samym osobnikom, co świadczy o trwałej relacji. Takie związki przyjaźni mogą trwać nawet przez wiele lat. To pierwsze tak silne dowody na istnienie długoterminowych wzajemnych relacji społecznych u dzikich zwierząt, które nie są ze sobą spokrewnione. Badanie rzuca nowe światło na fascynujące zagadnienie przyjaźni wśród zwierząt.
Społeczności szpakowatych są liczne i złożone
Prof. Dustin Rubenstein, jeden z autorów artykułu, podkreśla, że społeczności szpakowatych są bardzo liczne i złożone, obejmując zarówno grupy rodzinne, jak i niespokrewnionych członków. Trochę przypominają w tym ludzkie społeczeństwa. Badacze planują dalsze analizy, aby zrozumieć mechanizmy powstawania i trwałości tych relacji. Odkrycie to sugeruje, że podobne wzorce wzajemnej pomocy mogą występować w społecznościach wielu gatunków zwierząt.
Większość szpakowatych żyje w stadach, zwłaszcza poza sezonem lęgowym – co doskonale możemy obserwować w Polsce, na przykładzie naszych szpaków zwyczajnych. Tworzą duże zbiorowiska liczące setki, a nawet tysiące osobników. Pomaga im to w obronie przed drapieżnikami i ułatwia żerowanie. Są znane z rozbudowanego repertuaru wokalnego, który służy nie tylko do przyciągania partnera, ale także komunikacji wewnątrz grupy. Potrafią naśladować dźwięki innych gatunków i sygnały z otoczenia. Najlepszymi naśladowcami odgłosów są jednak gwarki.
Źródło: Nature
Nasza autorka
Magdalena Rudzka
Dziennikarka „National Geographic Traveler" i „Kaleidoscope". Przez wiele lat również fotoedytorka w agencjach fotograficznych i magazynach. W National-Geographic.pl pisze przede wszystkim o przyrodzie. Lubi podróże po nieoczywistych miejscach, mięso i wino.