Psy to niezwykle bystre i wrażliwe zwierzęta, które potrafią monitorować swoje otoczenie nawet podczas snu. Ich zmysły, zwłaszcza węch i słuch, są znacznie bardziej rozwinięte niż u ludzi, a ich zdolności często przewyższają to, co potrafi człowiek. Przedstawiamy cztery umiejętności czworonogów, które naprawdę robią wrażenie.
1. Niesamowity węch
Przeciętny pies posiada około 300 milionów receptorów węchowych, podczas gdy człowiek ma ich zaledwie 6 milionów. Jak podają naukowcy, zmysł węchu psów jest od 10 000 do 100 000 razy ostrzejszy niż u ludzi. W czasopiśmie naukowym "Veterinary and Comparative Oncology", ukazała się praca, która opisuje te niezwykłe zdolności psiego nosa.
Autorzy badania udowodnili, że psy potrafią wykrywać raka przejściowokomórkowego pęcherza moczowego u innych czworonogów na podstawie zapachów. W eksperymencie wzięły udział trzy psy wyszkolone przez ekspertów z organizacji Medical Detection Dogs (MDD).
Czworonogi rozpoznały poprawnie próbki od chorych zwierząt w 90% przypadków, co zdaniem Claire Guest, współzałożycielki i głównej naukowczyni MDD, ma wielką wartość dla wczesnej diagnostyki. Organizacja MDD dąży do wykorzystania tej umiejętności psów w medycynie.
2. Doskonały słuch
Psy reagują na dźwięki, które znacząco wykraczają poza możliwości ludzkiego ucha. Jak podaje American Kennel Club, górna granica słyszalności człowieka zwykle nie przekracza 20 000 Hz, podczas gdy psy słyszą dźwięki o częstotliwości od 47 000 do 65 000 Hz.
Ta wyjątkowa zdolność do słyszenia wysokich tonów może tłumaczyć wiele zachowań czworonogów. Dzięki niezwykle czułemu słuchowi są one w stanie wyczuć zbliżające się trzęsienie ziemi, a ich "przewidywanie" pojawienia się gościa przy drzwiach często wynika z tego, że słyszą dźwięk silnika samochodu, zanim usłyszy do człowiek.
To również wyjaśnia, dlaczego codzienne hałasy, takie jak odkurzacz, mikser czy wiertarka, mogą wywoływać u psów silny stres – dla ich wrażliwego słuchu brzmią one znacznie głośniej i bardziej drażniąco niż dla reszty domowników.
3. Rozumienie ludzkich emocji
Psy są niezwykle wrażliwe na ludzkie emocje. Potrafią rozpoznać subtelne sygnały w naszym zachowaniu i tonie głosu, dzięki czemu odpowiednio reagują na nasze nastroje. Wyczuwają, kiedy jesteśmy smutni, zestresowani lub radośni i dostosowują swoje zachowanie, aby nas wesprzeć.
Jak podaje czasopismo naukowe Science, badania wykazały, że podczas kontaktu wzrokowego psa z opiekunem poziom oksytocyny wzrasta zarówno u czworonoga, jak i u człowieka. Oksytocyna jest hormonem związanym z więzią i zaufaniem – nazywa się ją "hormonem miłości" lub "hormonem przywiązania". Wzrost jej poziomu sprzyja empatycznemu reagowaniu psa na potrzeby opiekuna, co przekłada się na jego troskliwą postawę.
Co ciekawe, psy potrafią rozróżniać zapachy związane z poziomem stresu oraz stresem psychicznym u ludzi. Wykazało to badanie przeprowadzone przez zespół badaczy z Animal Behaviour Centre, School of Psychology, Queen’s University Belfast w Wielkiej Brytanii, opublikowane w bazie PubMed Central.
Naukowcy pobrali od uczestników próbki potu i oddechu w dwóch momentach: przed wykonaniem stresującego zadania oraz po jego ukończeniu. Poziom stresu był mierzony na podstawie tętna i ciśnienia krwi. Następnie cztery przeszkolone psy miały za zadanie rozróżnić próbkę 'stresową' (pobraną po zadaniu), próbkę 'bazową' (pobraną przed zadaniem od tej samej osoby) oraz próbkę pustą.
Czworonogi były nagradzane za poprawne wskazanie próbki 'stresowej' i wykazały się niezwykłą precyzją, rozróżniając zapachy z dokładnością 93,75%. Badanie to pokazało, jak psy są wrażliwe na ludzkie emocje i potrafią wyczuwać subtelne zmiany w zapachu związane z emocjonalnym stanem człowieka.
4. Doskonała orientacja w terenie
Psy mają wyjątkową zdolność orientowania się w terenie i zapamiętywania szlaków. Dzięki temu świetnie radzą sobie w pracy jako psy ratownicze, a także potrafią wrócić do domu z dalekiej odległości. Czworonogi dysponują złożonymi mechanizmami orientacji oraz nawigacji, które opierają się na różnych systemach pamięci, integracji sygnałów wzrokowych, zapachowych i magnetycznych oraz umiejętności obserwacyjnego uczenia się.
Naukowcy z Czeskiego Uniwersytetu Przyrodniczego w Pradze oraz z Uniwersytetu w Duisburgu-Essen w Niemczech przeprowadzili badanie, z którego wynika, że psy są wrażliwe na pole magnetyczne Ziemi. Wnioski zostały opublikowane w bazie PubMed, która uważana jest za najważniejsze narzędzie medycznej informacji naukowej.
Naukowcy zaobserwowali, że kiedy pole magnetyczne Ziemi było spokojne i stabilne, psy preferowały załatwianie swoich potrzeb fizjologicznych, ustawiając swoje ciało wzdłuż osi północ-południe. Co ciekawe, to specyficzne ustawienie znikało, gdy pole magnetyczne było niestabilne. W badaniu wzięło udział 70 czworonogów różnych ras, a obserwacje trwały 2 lata.
Badacze podkreślają, że to pierwszy raz, kiedy dowiedziono wrażliwości magnetycznej u psów. To także pierwszy przypadek, gdy w sposób jednoznaczny udowodniono u ssaków mierzalną, przewidywalną reakcję behawioralną na naturalne wahania pola magnetycznego Ziemi.
Magnetorecepcja u psów pełni rolę wewnętrznego kompasu. Dostarcza im stałego, globalnego sygnału kierunkowego niezależnie od zmiennych warunków terenowych czy widoczności. Ta zdolność ułatwia czworonogom odnalezienie drogi do domu z dużej odległości. Dzięki integracji globalnego kierunku z lokalnymi punktami orientacyjnymi psy potrafią precyzyjnie określić swoje położenie.
