Na pustyni Gobi odkryto skamieniałość nieznanego ssaka z czasów dinozaurów

Spis treści Ravjaa ishiii – nowy, nieznany ssak Pustynia Gobi to raj dla paleontologów Kiedy pojawiły się pierwsze ssaki? Międzynarodowy zespół paleontologów z Mongolii i Japonii znalazł na pustyni Gobi skamieniałość wczesnego ssaka. Niewielkie zwierzę żyło w okresie kredy, kiedy w środowisku dominowały gady – mniejsze i większe dinozaury. Po bliższym zbadaniu okazało się, że ssak to nie tylko nieznany gatunek. Należy też do zupełnie nowego rzędu w klasyfikacji biologicznej. O nowym odkryciu poinformowano na łamach polskiego czasopisma naukowego „Acta Palaeontologica Polonica”. Ravjaa ishiii – nowy, nieznany ssak Zespół naukowców z Japonii i Mongolii ogłosił odkrycie nowego gatunku ssaka z okresu późnej kredy, na pustyni Gobi w Mongolii. Nowo opisany gatunek nazwano Ravjaa ishiii, na cześć Dulduityna Danzanravjaa, mongolskiego mnicha buddyjskiego z XIX wieku, oraz Kenichiego Ishiiego, byłego dyrektora Hayashibara Museum of Natural Sciences, który był motorem współpracy badawczej między Japonią a Mongolią. Mały ssak został zidentyfikowany na podstawie centymetrowego fragmentu żuchwy znalezionego podczas ekspedycji w 2019 roku. Pierwsze badania sugerowały, że Ravjaa ishiii należy do rodziny Zhelestidae, grupy ssaków znanych już z okresu kredy. Jednak jego wyjątkowo zbudowane zęby trzonowe i charakterystyczny kształt żuchwy skłoniły badaczy do ustanowienia całkiem nowego rzędu ssaków, choć bliskiego Zhelestidae. Odkrycie sugeruje, że ten rząd ssaków zamieszkiwał nie tylko obszary przybrzeżne, jak wcześniej sądzono, ale także tereny w głębi lądów. Miejsce, w którym dokonano odkrycia, datowane jest na okres kredy, czyli 100-66 mln lat temu. Wtedy to na lądach zaczęły dominować rośliny okrytonasienne. Solidna budowa zębów Ravjaa ishiii przypomina uzębienie współczesnych ssaków odżywiających się nasionami i owocami. Wygląda więc na to, że już w tamtym czasie ssaki wykorzystywały zasoby dostarczane przez kwitnące rośliny. Pustynia Gobi to raj dla paleontologów Nowego ssaka znaleziono w formacjach Djadokhta oraz Baruungoyot na pustyni Gobi w Mongolii. To jedne z najważniejszych naukowo osadów geologicznych z okresu kredy na świecie. Formacja Djadokhta słynie z doskonale zachowanych skamieniałości dinozaurów z rodzajów protoceratops i welociraptor. Formacja Baruungoyot, nieco młodsza i znajdująca się na południowy zachód od Djadokhta, to podobne środowisko pustynne, dodatkowo z osadami fluwialnymi (rzecznymi). Znaleziono tam m.in. pozostałości teropodów (dinozaurów dwunożnych), jaszczurek oraz ssaków. Obie formacje są ważnymi stanowiskami paleontologicznymi i prawdziwą mekką dla paleontologów badających okres kredy. Kiedy pojawiły się pierwsze ssaki? Pierwsze ssaki pojawiły się około 225 milionów lat temu, w okresie triasu, w erze mezozoicznej. Wyewoluowały z grupy ssakokształtnych gadów zwanych cynodontami. To zwierzęta, które miały już wiele cech przypominających ssaki, takich jak zróżnicowane zęby, sierść zamiast łusek i przypuszczalnie były stałocieplne. Wczesne ssaki były niewielkie, przypominały dzisiejsze ryjówki i prowadziły głównie nocny tryb życia, co pomogło im przetrwać w świecie zdominowanym przez dinozaury. Ich rozwój był początkowo powolny, ale z czasem przystosowały się do różnych środowisk. Dopiero po wielkim wymieraniu kredowym, około 66 milionów lat temu, ssaki zaczęły gwałtownie różnicować się i zajmować nowe nisze ekologiczne, co doprowadziło do powstania ogromnej różnorodności form, jaką znamy dzisiaj. Źródło: iScience, Acta Palaeontologica Polonica Nasza autorka