IKE i IKZE – co to jest i jak działają? Sprawdź, czy warto oszczędzać w III filarze emerytalnym

Polski system emerytalny znajduje się w coraz trudniejszej sytuacji, a przyszłe świadczenia mogą okazać się niewystarczające. Eksperci Totalmoney.pl przekonują, że właśnie dlatego warto rozważyć IKE i IKZE – indywidualne konta emerytalne. Wyjaśniają też, dają one nie tylko poczucie bezpieczeństwa, ale też realne korzyści podatkowe.

System emerytalny w Polsce nie nadąża za wyzwaniami demograficznymi

W teorii większość Polaków zdaje sobie sprawę, że warto oszczędzać na emeryturę. W praktyce niewielu podejmuje konkretne działania w tym kierunku. Jeszcze mniej osób decyduje się na skorzystanie z dobrowolnych narzędzi III filaru, takich jak IKE (Indywidualne Konto Emerytalne) i IKZE (Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego), mimo że obie formy oferują konkretne korzyści – zarówno podatkowe, jak i inwestycyjne.

Starzejące się społeczeństwo, malejąca liczba osób w wieku produkcyjnym i brak istotnych reform sprawiają, że przyszłe emerytury wypłacane przez ZUS mogą być niewystarczające. To nie tylko spekulacje, ale też trend potwierdzany przez ekspertów i statystyki – przekonują eksperci Totalmoney.pl. Coraz więcej osób zdaje sobie sprawę, że poleganie wyłącznie na państwowym systemie emerytalnym może nie wystarczyć. Alternatywą są właśnie narzędzia III filaru – dobrowolne, prywatne formy oszczędzania na emeryturę.

Co warto wiedzieć o IKE i IKZE?

Zarówno IKE, jak i IKZE to konta emerytalne, które można założyć w wielu instytucjach finansowych – od banków, przez towarzystwa funduszy inwestycyjnych, domy maklerskie, aż po zakłady ubezpieczeń.

Środki gromadzone w ramach IKE i IKZE są prywatne – stanowią własność oszczędzającego i podlegają dziedziczeniu. Nie istnieją żadne instrumenty prawne, które umożliwiałyby państwu dostęp do tych środków, co jest szczególnie istotne w kontekście doświadczeń z OFE.

Według danych Komisji Nadzoru Finansowego, na koniec czerwca 2024 roku prowadzono 881 tysięcy kont IKE i 526 tysięcy kont IKZE. Choć liczby te mogą wydawać się duże, w rzeczywistości oznaczają, że nadal tylko niewielki odsetek Polaków decyduje się na długoterminowe oszczędzanie w tej formie.

Choć III filar emerytalny nadal nie jest tak popularny, jak powinien, to IKE i IKZE to jedne z najprostszych narzędzi, które dają realną szansę na poprawienie swojej sytuacji finansowej na emeryturze.

Warto pamiętać, że środki zgromadzone na tych kontach są naszą prywatną własnością, dziedziczone i zabezpieczone przed ingerencją państwa. Obie formy oferują konkretne ulgi podatkowe – IKE pozwala uniknąć podatku Belki przy wypłacie, a IKZE daje możliwość odliczenia wpłat od dochodu.

Oszczędzanie można dostosować do własnej tolerancji ryzyka – od bezpiecznych kont oszczędnościowych po bardziej zyskowne fundusze czy inwestycje giełdowe. Nawet niewielkie, ale regularne wpłaty mogą przełożyć się w przyszłości na realne dodatkowe wsparcie finansowe. A biorąc pod uwagę prognozy dla ZUS, warto działać wcześniej niż później. Dagmara Sudoł, ekspertka Totalmoney.pl

Formy oszczędzania w ramach IKE i IKZE

Eksperci Totalmoney.pl przekonują, że wybór instytucji i produktu ma ogromne znaczenie – zarówno dla potencjalnych zysków, jak i poziomu ryzyka. Najprostszym i najbezpieczniejszym rozwiązaniem jest konto oszczędnościowe w banku, które daje gwarantowany, choć niewielki zysk. Bardziej zaawansowane możliwości oferują fundusze inwestycyjne – w tym przypadku można lokować środki w różnych funduszach w ramach jednego TFI, co pozwala dywersyfikować ryzyko bez konieczności płacenia podatku Belki przy zmianach.

Największe zyski (ale też największe ryzyko) oferują konta prowadzone przez domy maklerskie – dają one dostęp do giełdy i instrumentów finansowych, takich jak akcje czy obligacje korporacyjne. To rozwiązanie dla osób posiadających odpowiednią wiedzę inwestycyjną. Alternatywnie można też wybrać umowy z zakładem ubezpieczeń na życie lub dobrowolnym funduszem emerytalnym.

Różnice między IKE i IKZE – na co zwrócić uwagę?

Oba konta różnią się limitem wpłat oraz formą opodatkowania. W 2024 roku limit wpłat na IKE wynosił 26 019 zł rocznie, natomiast na IKZE – 10 407,60 zł, a dla samozatrudnionych – 15 611,40 zł.

W przypadku IKE nie ma możliwości odliczenia wpłat od dochodu, ale zyski są zwolnione z podatku Belki oraz podatku dochodowego po spełnieniu warunków wieku (ukończone 60 lat lub 55 w przypadku wcześniejszej emerytury). Wcześniejsza wypłata oznacza konieczność zapłaty podatku od zysków kapitałowych, ale nie od całości środków.

IKZE daje natomiast możliwość odliczenia wpłat od podstawy opodatkowania w rocznym PIT, co stanowi bezpośrednią korzyść podatkową. Przy wypłacie – po ukończeniu 65. roku życia – obowiązuje zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 10%. W przypadku wcześniejszego wycofania środków podatek naliczany jest według skali podatkowej, a korzyści podatkowe trzeba zwrócić.

Im wcześniej założymy konto, tym lepiej. Nawet jeśli nie wykorzystuje się pełnych limitów wpłat, regularne odkładanie nawet niewielkich kwot może przynieść zauważalne efekty – przekonują eksperci Totalmoney.pl.

Źródło: oprac. własne. Zdjęcie otwierające: Kamil Zajaczkowski / Shutterstock

Część odnośników to linki afiliacyjne lub linki do ofert naszych partnerów. Po kliknięciu możesz zapoznać się z ceną i dostępnością wybranego przez nas produktu – nie ponosisz żadnych kosztów, a jednocześnie wspierasz niezależność zespołu redakcyjnego.

Artykuł IKE i IKZE – co to jest i jak działają? Sprawdź, czy warto oszczędzać w III filarze emerytalnym pochodzi z serwisu ANDROID.COM.PL - społeczność entuzjastów technologii.