Branża opakowaniowa stoi u progu dynamicznych zmian. Na co muszą się przygotować producenci, sieci handlowe i sektor FMCG?

Najważniejsze zmiany obejmują: redukcję odpadów opakowaniowych o 5 proc. do 2030 roku i o 15 proc. do 2040 roku; obowiązkowe stosowanie surowców z recyklingu w opakowaniach plastikowych od 2030 roku; zakaz wybranych jednorazowych opakowań plastikowych szczególnie w gastronomii i branży spożywczej; zwiększone wymagania dotyczące oznakowania opakowań, aby ułatwić ich segregację.

Firmy muszą dostosować się do nowych wymogów, aby uniknąć kar i utrzymać pozycję na rynku. To wymaga innowacyjnych strategii i inwestycji w technologie bardziej przyjazne środowisku. W związku z regulacjami, producenci coraz częściej inwestują w ekologiczne rozwiązania, takie jak folie monomateriałowe – łatwiejsze do recyklingu w porównaniu z wielowarstwowymi laminatami; biodegradowalne materiały – PLA, PHA i bio-PE pochodzące z surowców roślinnych; kompostowalne opakowania – alternatywa dla plastiku w gastronomii i sektorze FMCG; opakowania wielokrotnego użytku – wspierane przez systemy kaucyjne i zwrotne, szczególnie w sektorach spożywczym i kosmetycznym.

Wzrost popularności opakowań ekologicznych wynika także z rosnącej świadomości konsumentów.  Do tego, według badania "Branża opakowań na rozdrożu: Analiza aktualnych wyzwań i przyszłych kierunków rozwoju", przeprowadzonego w 2024 roku przez instytut badawczy Keralla Research na zlecenie Bibby Financial Services Polska, klienci są skłonni zapłacić więcej za produkty w przyjaznych środowisku opakowaniach.

Refill, reuse i opakowania papierowe

Sieci handlowe oraz producenci coraz chętniej wdrażają modele ponownego napełniania opakowań. Przykłady obejmują np. butelki na napoje wielokrotnego użytku, opakowania na kosmetyki, czy stacje refill w supermarketach, umożliwiające napełnianie własnych pojemników. Autorzy badania informują, że niektóre kraje UE wprowadzają już obowiązkowe cele dotyczące udziału systemów refill i reuse w sprzedaży produktów, co może przyspieszyć ich upowszechnienie w całej Europie.

Jak twierdzą twórcy badania, regulacje PPWR oraz rosnąca świadomość ekologiczna konsumentów przyczyniają się do wzrostu popularności opakowań kartonowych i tekturowych. Rynek tych opakowań rośnie w tempie 2,5 proc. rocznie, a producenci intensywnie inwestują w nowoczesne technologie, aby spełniać standardy zrównoważonego rozwoju. Nowoczesne technologie pozwalają na tworzenie kartonów o podwyższonej wytrzymałości, odpornych na wilgoć i przystosowanych do przechowywania różnych produktów, w tym żywności i kosmetyków.

Nowoczesne rozwiązania technologiczne rewolucjonizują branżę opakowaniową. RFID i kody QR umożliwiają śledzenie cyklu życia produktu i optymalizację logistyki. Z kolei czujniki temperatury i wilgotności poprawiają kontrolę jakości w sektorach spożywczym i farmaceutycznym. Do tego druk cyfrowy pozwala na personalizację opakowań, skracając czas produkcji i ograniczając odpady, a nanotechnologie mogą poprawić trwałość opakowań i ich odporność na uszkodzenia. Dodatkowo, automatyzacja oraz sztuczna inteligencja wspierają efektywne zarządzanie produkcją, minimalizując zużycie energii i surowców.

Opłacalność branży

Na rentowność przedsiębiorstw w branży opakowaniowej wpływają rosnące koszty surowców, energii i pracy. Wzrost wydatków operacyjnych, w połączeniu z problemami z płynnością finansową wynikającymi z opóźnień w płatnościach, stanowi jedno z kluczowych wyzwań na 2025 rok. 

Z badania wynika, że 76 proc. firm ma zamrożone środki w fakturach, średnio 55 tys. zł, a czas oczekiwania na płatności sięga nawet pół roku. W odpowiedzi na te problemy, coraz więcej firm sięga po faktoring jako sposób na poprawę płynności finansowej i zwiększenie możliwości inwestycyjnych. Firmy muszą również szukać oszczędności poprzez optymalizację produkcji i wdrażanie energooszczędnych technologii.

Jak twierdzą autorzy badania, branża opakowaniowa stoi przed koniecznością dostosowania się do nowych regulacji, wyzwań finansowych i zmian technologicznych. Jako kluczowe strategie wymieniają: inwestowanie w ekologiczne materiały, wdrażanie systemów refill i reuse, automatyzacja i cyfryzacja procesów oraz optymalizacja kosztów i zarządzanie płynnością finansową. Dzięki odpowiednim inwestycjom i dostosowaniu strategii do wymogów rynku, firmy opakowaniowe mają szansę utrzymać konkurencyjność i rozwijać się w dynamicznie zmieniającym się środowisku regulacyjnym.