6-miesięcznie vacatio legis ustaw podatkowych (projekt)

A skoro rząd zarządził wdrożenie deregulacji, dzięki czemu wiosna obrodziła w projekty przepisów ułatwiających ludziom życie, dziś czas na kilka zdań o tym, że będzie obligatoryjne 6-miesięczne vacatio legis ustaw podatkowych — chyba że… (projekt ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa).

A mianowicie, w małym skrócie:

• najwyższy czas na „eliminację zbędnych procedur administracyjnych, redukcję kosztów prowadzenia działalności oraz zwiększenie przejrzystości systemu podatkowego” (cytuję uzasadnienie projektu), co wymaga większej stabilności systemu podatkowego — więc jeśli będzie potrzeba wprowadzenia zmian niekorzystnych dla podatników, vacatio legis takich ustaw podatkowych powinno wynosić co najmniej 6 miesięcy;

art. 1b § 2 ordynacji podatkowej
W przedkładanych Sejmowi projektach ustaw podatkowych termin wejścia w życie przepisów tych ustaw wyznacza się na dzień przypadający nie wcześniej niż po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia, jeżeli zawierają niekorzystne rozwiązania dla podatników, płatników lub inkasentów, a także ich następców prawnych, lub osób trzecich wynikające w szczególności ze zwiększenia obciążeń, ograniczenia uprawnień lub zmiany obowiązujących zasad opodatkowania.

• nie ma reguły bez wyjątków: odstąpić od półrocznego terminu wejścia w życie zmian w podatkach będzie można w przypadku, gdy „przemawia za tym ważny interes publiczny”, lub konieczność wynika z implementacji lub wykonania prawa UE (jakby Polska miała problem z opóźnieniami we wdrożeniu prawa unijnego ;-)
• uzasadnienie projektu uprzejmie przypomina, że wydłużenie terminu wejścia w życie przepisów podatkowych to lex specialis względem ogólnej reguły, która mówi, że ustawy powinny co do zasady wchodzić w życie najwcześniej po 14 dniach od ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw;
• od kiedy to wszystko? ano planowana dobra zmiana miałaby wejść w życie już 1 stycznia 2026 r. — i dotyczyć wszystkich rządowych projektów prawa podatkowego przyjętych po 31 stycznia 2025 r.

Zamiast komentarza: już nawet nie będę się czepiał tego „ważnego interesu publicznego”, który może nakazywać złamać regułę wprowadzoną w ważnym interesie publicznym (wszakże stabilność prawa leży w tymże interesie, nieprawdaż?). Natomiast czepnę się tego, że wystarczałoby nie wprowadzać zmian niekorzystnych dla podatników — gdybyśmy mieli wyłącznie zmiany pozytywne… to by dopiero była dobra zmiana.
(Gwoli ścisłości: jak się prawodawca zaprze, to naruszy i nic mu nie zrobisz — bo sprzeczność ustawy z ustawą nie jest podstawą do jej zakwestionowania jako sprzecznej z Konstytucją. Gdyby to wpisali do ustawy zasadniczej… to w sumie też by przecież nic nie oznaczało.)

Tekst 6-miesięcznie vacatio legis ustaw podatkowych (projekt) pojawił się poraz pierwszy w Czasopismo Lege Artis.