VHS kontra Betamax. Historia wojny, która zmieniła świat

„Wojna” VHS kontra Betamax doczekała się już wielu opracowań, które pozwalają spojrzeć na historię tej rywalizacji z różnych perspektyw. Dziś może wydawać się to śmieszne, jednak w latach 70. i 80. ubiegłego wieku fascynaci nowych technologii na zmianę udowadniali wyższość VHS nad Betamax i na odwrót.

Czym różni się VHS od Betamax?

Zarówno VHS, jak i Betamax są dziś bardzo archaicznymi rozwiązaniami, więc całą historię należy zacząć od tego, czym w ogóle są obie te technologie. Nasi najmłodsi czytelnicy nie muszą bowiem wiedzieć, że VHS (Video Home System) to format kaset wideo opracowany przez firmę JVC w 1976 roku. System ten pozwalał na nagrywanie i odtwarzanie materiałów wideo na taśmach magnetycznych zamkniętych w charakterystycznych kasetach, których długość nagrania wynosiła od 2 do nawet 6 godzin materiału. Ich jakość obrazu nie była najwyższa, ale w zupełności wystarczała do użytku domowego.

VHS szybko stał się synonimem domowej rozrywki i zdominował rynek, oferując stosunkowo niską cenę urządzeń oraz dłuższy czas nagrywania niż konkurencyjne formaty.

Takim konkurencyjnym formatem był przede wszystkim Betamax, wprowadzony przez Sony w 1975 roku. Japońska firma postawiła na wysoką jakość obrazu i dźwięku, co sprawiło, że kasety ich produkcji oferowały lepszą rozdzielczość niż VHS. Kasety były też mniejsze od głównego konkurenta, jednak długość pozwalała na krótszy czas nagrywania – początkowo maksymalnie godzinę, a późniejsze wersje sięgały około 5 godzin. Powszechnie uznaje się, że Betamax był również bardziej zaawansowany technologicznie – oferował stabilniejszy obraz oraz lepsze odwzorowanie kolorów.

Najważniejsze różnice między VHS a Betamax

• Jakość obrazu – Betamax oferował lepszą jakość wideo, ale VHS z czasem zminimalizował tę różnicę.
• Czas nagrywania – VHS początkowo oferował 2 godziny nagrywania, ale szybko zwiększono ten czas do 6 godzin, a to okazało się kluczowe dla klientów. Betamax miał krótszy czas nagrywania, co było dużą wadą.
• Rozmiar kaset – kasety Betamax były mniejsze i bardziej kompaktowe, ale nie miało to większego znaczenia dla konsumentów.
• Dostępność – VHS był bardziej otwartym formatem i wiele firm zaczęło go produkować, podczas gdy Betamax pozostawał zamkniętym standardem Sony.
• Cena – odtwarzacze VHS były tańsze, więc zachęcało to więcej ludzi do ich zakupu.

Powyższe różnice doprowadziły do jednej z najbardziej znanych technologicznych wojen lat 80. ubiegłego wieku.

Przeczytaj także: Jaki soundbar warto trzymać pod telewizorem? Oto nasze propozycje

Przebig wojny, która przeszła do historii

Rywalizacja VHS i Betamax rozpoczęła się na długo przed tym, jak konsumenci zdali sobie sprawę, że toczą się „kasetowe wojny”. Sony, które wypuściło Betamax w 1975 roku, miało przewagę pierwszego ruchu, ale JVC wprowadzając VHS rok później, miało inny pomysł na rozwój rynku. Sony chciało kontrolować cały ekosystem Betamax i licencjonować technologię na swoich warunkach, podczas gdy JVC postawiło na otwartość i pozwoliło wielu producentom tworzyć swoje wersje odtwarzaczy VHS.

Sony wierzyło, że lepsza jakość obrazu i solidniejsze wykonanie wystarczą do tego, aby przekonać konsumentów. Problemem był jednak czas nagrywania – pierwsze kasety Betamax pozwalały na maksymalnie godzinę zapisu, co naturalnie było niewystarczające dla pełnometrażowych filmów. VHS od początku oferowało dwie godziny, a później nawet sześć. Taki stan rzeczy sprawił, że ludzie mogli nagrywać całe programy telewizyjne, a nawet filmy.

Po latach dowiedzieliśmy się, że Sony początkowo liczyło na współpracę z JVC, ale ich wizje na królującą w tamtych czasach technologię były zupełnie inne. Ostatecznie JVC pozwoliło wielu firmom na produkcję urządzeń VHS, więc szybko zwiększyła się dostępność, a ceny zostały obniżone. W latach 80. większa liczba dostępnych urządzeń VHS spowodowała, że format ten stał się standardem w wypożyczalniach kaset wideo. Najprawdopodobniej to właśnie ten fakt sprawił, że JVC wyszło na prowadzenie w „wojnie kasetowej”. Studia filmowe i sieci telewizyjne zaczęły bowiem faworyzować VHS, ponieważ mogli liczyć na większe zainteresowanie widzów, którzy lgnęli do zapomnianej dziś instytucji, jaką były wypożyczalnie filmów.

W kolejnych latach Sony mimo prób ulepszania Betamax zaczęło tracić grunt. Klienci, dla których cena i czas nagrywania były kluczowe, masowo wybierali VHS. W latach 80. rynek kaset wideo został zdominowany przez VHS, a Betamax stopniowo tracił na znaczeniu.

Rezultat tej wojny mógł być tylko jeden

Pod koniec lat 80. stało się jasne, że VHS zdominowało rynek. Wypożyczalnie filmów niemal całkowicie przestawiły się na ten format, a producenci sprzętu porzucili Betamax. Co ciekawe Sony, które tak długo trzymało się swojego rozwiązania, ostatecznie poddało się i w 1988 roku zaczęło produkować odtwarzacze VHS. W ten sposób już w latach 80. około 70% rynku kaset wideo należało do oryginalnego formatu od JVC.

Ciekawostką jest to, że choć Sony oficjalnie przegrało, Betamax jako rozwiązanie nie zniknęło od razu. Produkcja tych kaset trwała aż do 2016 roku! Oczywiście, w tym czasie nikt już nie traktował tego formatu jako realnego konkurenta dla VHS czy późniejszych technologii.

Wojna, o której dziś niewielu pamięta

Wojna VHS kontra Betamax była jedną z najgłośniejszych technologicznych bitew XX wieku. Mimo że drugi format oferował lepszą jakość obrazu, to ten pierwszy wygrał dzięki niższym cenom, większej dostępności oraz dłuższemu czasowi nagrywania.

Jednak ironia losu sprawiła, że cała ta wojna okazała się jedynie preludium do jeszcze większych zmian. Pod koniec lat 90. VHS zaczęło być wypierane przez płyty DVD, a później przez Blu-ray. Jednak i to rozwiązanie nie trwało wiecznie – dziś większość ludzi nie ma już ani odtwarzacza DVD, ani Blu-ray, a co dopiero kaset VHS czy Betamax.

Streaming całkowicie zdominował rynek i sprawił, że fizyczne nośniki stały się reliktem przeszłości.

Po dekadach okazuje się więc, że wielka wojna VHS kontra Betamax, która kiedyś wydawała się kluczowa dla przyszłości domowej rozrywki, dziś jest jedynie historyczną ciekawostką. Można powiedzieć, że niezależnie od tego, kto wygrał wojnę kaset wideo obaj giganci i tak przegrali z jeszcze nowszymi technologiami.

Źródło: Opracowanie własne, Media College, CGC Home Video. Zdjęcie otwierające: Leo / Shutterstock

Część odnośników to linki afiliacyjne lub linki do ofert naszych partnerów. Po kliknięciu możesz zapoznać się z ceną i dostępnością wybranego przez nas produktu – nie ponosisz żadnych kosztów, a jednocześnie wspierasz niezależność zespołu redakcyjnego.

Artykuł VHS kontra Betamax. Historia wojny, która zmieniła świat pochodzi z serwisu ANDROID.COM.PL - społeczność entuzjastów technologii.