
Nagła ciemność, cisza przerywana jedynie dźwiękami z zewnątrz, niedziałające urządzenia – blackout, czyli rozległa awaria zasilania, może zdarzyć się niespodziewanie. Choć często myślimy o nim w kategoriach filmu katastroficznego, warto być przygotowanym na taką ewentualność, czego przykład mieliśmy w poniedziałek w Hiszpanii. Spokój i wcześniejsze przygotowanie to klucz do bezpiecznego przetrwania braku prądu. Dowiedz się, jak skompletować niezbędne zapasy i co robić, gdy zabraknie energii elektrycznej.
Dlaczego warto myśleć o blackoucie zawczasu?
Chociaż poważne i długotrwałe awarie zasilania zdarzają się w Polsce stosunkowo rzadko, mogą być spowodowane przez różne czynniki: ekstremalne warunki pogodowe (wichury, śnieżyce, upały), awarie techniczne w sieciach przesyłowych czy nawet celowe działania. Brak prądu to nie tylko brak światła. To także:
Brak ogrzewania lub klimatyzacji: Szczególnie groźne zimą i podczas fal upałów.
Problemy z komunikacją: Telefony stacjonarne mogą nie działać, a sieci komórkowe mogą być przeciążone lub nadajniki stracić zasilanie.
Brak dostępu do wody: Pompy wodne mogą przestać działać.
Problemy z przechowywaniem żywności: Lodówki i zamrażarki przestają chłodzić.
Zakłócenia w działaniu usług: Bankomaty, terminale płatnicze, stacje benzynowe mogą być nieczynne.
Trudności w dostępie do informacji: Telewizja i internet przestają działać.
Przygotowanie minimalizuje stres i potencjalne zagrożenia związane z tymi niedogodnościami.
Twoja domowa apteczka na brak prądu: Podstawowe zapasy
Kluczem jest zgromadzenie zapasów, które pozwolą Ci funkcjonować przez co najmniej 72 godziny bez dostępu do prądu i bieżących zakupów. Oto lista najważniejszych rzeczy:
Woda: Minimum 3-4 litry na osobę dziennie (do picia, higieny, przygotowania posiłków). Warto mieć zapas wody butelkowanej.
Żywność: Produkty o długim terminie ważności, niewymagające gotowania lub łatwe do przygotowania bez prądu (konserwy, suchary, batony energetyczne, suszone owoce, orzechy, dania liofilizowane, mleko UHT). Pamiętaj o otwieraczu do konserw!
Oświetlenie awaryjne:
Latarki (najlepiej LED – energooszczędne) – kilka sztuk, w tym czołówka (wolne ręce).
Zapasowe baterie do latarek.
Świece i zapałki/zapalniczka (używaj BARDZO ostrożnie, z dala od łatwopalnych materiałów i nigdy nie zostawiaj bez nadzoru!). Lepszą alternatywą mogą być lampki LED na baterie lub lampy naftowe (wymagają odpowiedniej wentylacji i ostrożności).
Źródła zasilania:
Naładowane powerbanki do telefonów i innych małych urządzeń.
Radio na baterie lub korbkę – do słuchania komunikatów.
Dodatkowe baterie do radia.
Apteczka pierwszej pomocy: Uzupełniona o podstawowe leki (przeciwbólowe, na problemy żołądkowe), środki opatrunkowe, środki do dezynfekcji.
Leki przyjmowane na stałe: Zapas na kilka dni.
Środki higieniczne: Mokre chusteczki, suchy szampon, środki do dezynfekcji rąk, papier toaletowy.
Gotówka: Niewielka suma w niskich nominałach – terminale płatnicze i bankomaty mogą nie działać.
Ważne dokumenty: Kopie dowodu osobistego, paszportu, aktów urodzenia, dokumentacji medycznej – przechowywane w bezpiecznym, wodoodpornym miejscu.
Ciepłe ubrania i koce: Szczególnie ważne w chłodniejszych porach roku. Śpiwory również mogą się przydać.
Narzędzia: Podstawowy zestaw, np. multitool.
Przygotuj swój dom i rodzinę
Oprócz zapasów, warto podjąć kilka działań:
Urządzenia elektryczne: Zainwestuj w listwy przeciwprzepięciowe, aby chronić wrażliwy sprzęt. Podczas blackoutu odłącz od gniazdek większość urządzeń (TV, komputer), aby uniknąć uszkodzenia podczas nagłego powrotu napięcia. Zostaw włączoną jedną lampkę, by wiedzieć, kiedy prąd wróci.
Systemy alarmowe i bezpieczeństwa: Upewnij się, że mają sprawne zasilanie awaryjne (baterie).
Ogrzewanie: Jeśli masz alternatywne źródło ciepła (np. kominek), upewnij się, że masz zapas paliwa i że system jest sprawny. Pamiętaj o wentylacji i czujniku tlenku węgla (czadu)! Nigdy nie używaj wewnątrz kuchenek turystycznych czy grilli przeznaczonych do użytku na zewnątrz.
Komunikacja: Ustal z rodziną plan komunikacji na wypadek awarii (np. miejsce spotkania, kontakt do osoby spoza Waszego rejonu). Miej zapisane na kartce najważniejsze numery telefonów.
Samochód: Utrzymuj co najmniej pół baku paliwa – stacje benzynowe mogą nie działać. W samochodzie możesz też naładować telefon (jeśli masz ładowarkę samochodową).
Nadszedł blackout – co teraz?
Bądź gotowy, nie zaskoczony
Przygotowanie na blackout to nie przejaw panikarstwa, ale odpowiedzialności za siebie i swoich bliskich. Skompletowanie podstawowych zapasów i opracowanie prostego planu działania zajmuje niewiele czasu, a może znacząco podnieść komfort i bezpieczeństwo podczas awarii zasilania. Nie czekaj na ostatnią chwilę – zadbaj o swoje przygotowanie już dziś. Spokój ducha w kryzysowej sytuacji jest bezcenny.
Sytuacja z Hiszpanii może się powtórzyć?
W poniedziałek dużą awarią prądu zostały dotknięte kontynentalna Hiszpania i część Portugalii oraz Francji. Doszło do niej około godz. 12.30.
"Nigdy wcześniej się to nie zdarzyło" – mówił premier Hiszpanii Pedro Sanchez. Przyczyny awarii nie są jeszcze do końca znane. Wedle hiszpańskiego operatora sieci energetycznej Red Electrica, we wtorek rano prąd przywrócono w prawie 90 proc. miejsc dotkniętych awarią.