Andrzej Duda: „Przełomowy moment dla naszego bezpieczeństwa energetycznego” (wideo)

Baltic Energy Independence Day

Baltic electricity synchronization with continental Europe is now a reality! pic.twitter.com/LgsoblFTuo

— Gitanas Nausėda (@GitanasNauseda) February 9, 2025

– Dla każdego narodu w Europie Środkowej, zwłaszcza w świetle pojawienia się moskiewskiego neoimperializmu, odcięcie wszelkich strategicznych powiązań z Rosją staje się zarówno moralnym imperatywem, jak i polityczną koniecznością – mówił Andrzej Duda podczas wieczornej ceremonii.

Prezydent podkreślił, że to kolejne w ostatnich miesiącach – po przekazaniu Litwie pływającej jednostki LNG „Independence” – wydarzenie zapewniające naszemu regionowi „większe bezpieczeństwo, większą odporność i wyższą integrację”.

– Cieszę się, że integracja krajów bałtyckich z siecią elektroenergetyczną UE, wraz z takimi projektami jak pływająca jednostka LNG „Independence”, interkonektor gazowy Polska–Litwa, Baltic Pipe, terminal LNG w Świnoujściu i wiele innych projektów, znacząco przyczyniają się do naszej wspólnej odpowiedzi na dzisiejsze wyzwania i zastraszanie przez Rosję – akcentował prezydent.

Jak mówił, te projekty wpisują się w priorytety leżące u podstaw powstania Inicjatywy Trójmorza.

– Regionalna łączność w sferze energetycznej, transportowej i cyfrowej ma kluczowe znaczenie dla Inicjatywy Trójmorza. Z wielką satysfakcją odnotowuję, że kraje bałtyckie są najbardziej entuzjastycznymi państwami Inicjatywy, a projekty takie jak desynchronizacja BRELL czy Rail Baltica odgrywają kluczową rolę w budowaniu odporności gospodarczej i spójności tego regionu – powiedział.

Wcześniej, podczas wspólnej z Prezydentami państw bałtyckich i szefową KE konferencji prasowej zorganizowanej w wileńskim Pałacu Prezydenckim Andrzej Duda zaznaczył, że wydarzenie to jest kamieniem milowym nie tylko dla państw bałtyckich, ale także dla całej Unii Europejskiej.

– Jest to ostatni krok w kierunku emancypacji z postsowieckiej sfery zależności – w tym przypadku w sektorze energetycznym. Kończy członkostwo państw bałtyckich w systemie BRELL, który do tej pory dzieliły jedynie z Rosją i Białorusią – powiedział.

Jak dodał, jest to także szczególnie ważne wydarzenie dla Polski.

– Polska jest pomostem między krajami bałtyckimi a resztą Europy. Synchronizacja znacząco wzmacnia nasze bezpieczeństwo i suwerenność – podkreślił.

Andrzej Duda przypomniał, że gdy Polska i kraje naszego regionu apelowały o zaprzestanie współpracy energetycznej z Rosją, „część państw członkowskich Unii Europejskiej stawiała na ożywienie tych relacji”, czego efektem był m.in. Nord Stream 2.

– Luty 2022 wytyczył kompletną zmianę dla całej UE. W tym kontekście, pod względem bezpieczeństwa energetycznego i odporności gospodarczej, synchronizacja sieci energetycznych państw bałtyckich z resztą Unii Europejskiej ma kluczowe znaczenie – stwierdził.

Prezydent zwrócił też uwagę na konieczność wspólnego wypracowania skutecznych środków ochrony wspólnej infrastruktury krytycznej.

– Kraje naszego regionu – regionu Trójmorza – oczekują jeszcze bardziej znaczącego zaangażowania ze strony Komisji Europejskiej. Musimy również rozwijać strategiczne stosunki ze Stanami Zjednoczonymi. Wreszcie, musimy wspierać Ukrainę i wzmocnić naszą politykę sankcji wobec Rosji – akcentował.

Prezydent Litwy Gitanas Nausėda ocenił dzisiejsze wydarzenie jako „historyczną chwilę”.

– Od teraz osiągnęliśmy pełną niezależność energetyczną, a wizja presji politycznej i szantażu wreszcie jest za nami – mówił, dziękując Prezydentom Polski, Łotwy i Estonii za przykład „znakomitej współpracy regionalnej”.

Szefowa KE Ursula von der Leyen podkreślała, że nadeszła pora „abyśmy wzięli we własne ręce obronę naszego bezpieczeństwa”.

– Dajecie przykład – Estonia, Łotwa, Litwa i Polska są krajami NATO, które w odniesieniu do PKB wydają najwięcej na obronność – mówiła.

Prezydent Łotwy Edgars Rinkēvičs przyznał, że poza zwiększaniem niezależności energetycznej, cała Unia Europejska powinna przewodzić przykładem w kwestii zwiększania wysiłków na obronę i bezpieczeństwo. A Prezydent Estonii Alar Karis postulował rozważenie pełnego embarga handlowego wobec Rosji.

Na spotkaniu z dziennikarzami przed wylotem do Wilna Prezydent Duda przekazał, że w państwach Regionu Trójmorza, jeszcze zanim rozpoczęła się rosyjska agresja na Ukrainę, liderzy mówili o konieczności stworzenia niezależności energetycznej. Wskazał, że zaczęto od niezależności gazowej: LNG w Świnoujściu, terminal w Kłajpedzie, Baltic Pipe, a także litewsko-polski interkonektor – wymieniał.

– Dzięki tym wszystkim inwestycjom w momencie, gdy dostawy rosyjskiego gazu do Polski zostały gwałtownie przerwane, my byliśmy w stanie zaspokoić wszystkie nasze potrzeby, nie tylko te gospodarstw domowych, ale i te największe, czyli przemysłowe – podkreślił prezydent.

Andrzej Duda zaznaczył, że dzisiejsza uroczystość ma dla niego również wymiar osobisty.

– Dla mnie osobiście to także bardzo ważny moment, bo cały proces związany z synchronizacją energetyczną, budowaniem mostu polsko–litewskiego w zakresie połączenia energii elektrycznej, rozpoczął się jeszcze w czasie prezydentury Lecha Kaczyńskiego. Realizowali go wówczas z prezydentem Valdasem Adamkusem. Miałem możliwość uczestniczyć w uroczystości podpisania dokumentów w Belwederze – mówił, wskazując, że uroczystość w Wilnie domknie tę pierwszą, najważniejszą część formalnego połączenia Litwy, a w dalszym zakresie także Łotwy i Estonii z państwami UE.

Po płudniu Prezydent Andrzej Duda odwiedził Cmentarz na Rossie, gdzie złożył wieńce na płycie Mauzoleum Matki i Serca Syna oraz w Kaplicy Powstańców Styczniowych. Jak przypomniał Prezydent przed wylotem, kilkanaście dni temu minęła 162. rocznica tego zrywu.

– Z dzisiejszego punktu widzenia, kiedy rosyjski imperializm odżył i znowu zagraża Europie tamta walka powstańców styczniowych o wolną, suwerenną Polskę, ma nie tylko symboliczne, ale realne historyczne znaczenie. I cieszę się, że jako Polacy i Litwini wspólnie po raz kolejny obchodzimy tę rocznicę, bo to nasza niezwykle ważna wspólna historia dróg do niepodległości – podkreślił.

Wypowiedź prezydenta RP na lotnisku

(Źródło: KPRP)